Dokumenty składane z wnioskiem o udzielenie ulgi lub umorzenie zaległych składek

ZUS przed podjęciem decyzji o umorzeniu zaległych składek lub udzieleniu ulgi zobowiązany jest do przeprowadzenia analizy możliwości płatniczych dłużnika. W tym celu gromadzi niezbędne dokumenty, które umożliwiają ocenę sytuacji finansowej dłużnika. Dokumenty te dostarcza dłużnik, zgodnie z otrzymanym wykazem, który ZUS ustala zawsze indywidualnie dla każdego płatnika w zależności od rodzaju prowadzonej przez niego działalności oraz formy opodatkowania (patrz tabela).

Dodatkowym źródłem informacji o płatniku składek mogą być m.in.:

• księgi wieczyste prowadzone przez właściwe sądy,
   
• rejestry gruntów i budynków,
   
• rejestry zastawów,
   
• informacje z KRS,
   
• urzędy skarbowe.

Ponadto osoby fizyczne ubiegające się o umorzenie należności powinny dołączyć do wniosku wszelkie dokumenty świadczące o tym, że znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, rodzinnej lub zdrowotnej (np. zaświadczenie o korzystaniu z różnych form pomocy społecznej, zaświadczenie o statusie osoby bezrobotnej, dokumenty świadczące o złym stanie zdrowia dłużnika lub członków jego rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie itp.) albo inne dokumenty stanowiące o tym, że nie są w stanie chociaż częściowo spłacić zadłużenia.

ZUS dokonując analizy zebranych materiałów bierze pod uwagę również:

• dotychczasową współpracę dłużnika w zakresie opłacania składek,
   
• aktualną kondycję finansową dłużnika (w przypadku przedsiębiorców dotyczącą ustalenia wskaźników płynności finansowej, oceny stopnia zadłużenia, rentowności),
   
• informację o udzielonej dotychczas pomocy publicznej,
   
• czy należności z tytułu składek zostały zabezpieczone lub istnieje możliwość zabezpieczenia na majątku ruchomym lub nieruchomym dłużnika.

W przypadku podejrzenia, że przedstawione dokumenty budzą wątpliwości co do ich autentyczności, ZUS dokonuje ich weryfikacji w odpowiednich instytucjach (np. w urzędzie skarbowym).

W razie stwierdzenia braków w dołączonej do wniosku o udzielenie ulgi dokumentacji, ZUS niezwłocznie wzywa wnioskodawcę do ich uzupełnienia, w terminie określonym przez ZUS z jednoczesnym pouczeniem, że nieusunięcie tych braków we wskazanym przez ZUS terminie spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. Po upływie 7 dni od zaistnienia okoliczności powodującej pozostawienie wniosku bez rozpoznania, ZUS zawiadamia o tym fakcie dłużnika.

Dokumenty załączone do wniosku o ulgę lub umorzenie powinny być złożone w wersji oryginalnej, bądź też jako kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem przez adwokata, radcę prawnego lub notariusza. Jeśli dokumenty nie są potwierdzone za zgodność, to należy przedłożyć w ZUS oryginały do wglądu.