Urlopy zaległe a korzystanie z urlopu bezpłatnego

Pracownik na dzień 1 stycznia 2018 r. posiada zaległy urlop z lat 2015-2017, łącznie 38 dni. W okresie od 1 stycznia do 23 lutego br. pracownik pobierał zasiłek chorobowy, a od 26 lutego do końca kwietnia br. przebywał na urlopie bezpłatnym. Ze względu na chorobę nie przepracował on przed urlopem bezpłatnym ani jednego dnia. Pracownik legitymuje się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, ma on więc też prawo do urlopu dodatkowego w wymiarze 10 dni. Czy urlopy zaległe ulegają obniżeniu za okres urlopu bezpłatnego wykorzystywanego w 2018 r.? Kiedy urlopy z lat 2015-2017 ulegną przedawnieniu?

Skorzystanie przez pracownika z urlopu bezpłatnego w 2018 r. nie wpływa na wymiar zaległego urlopu wypoczynkowego z poprzednich lat. Przysługuje on nadal w niezmienionym wymiarze, o ile nie uległ przedawnieniu.

Z art. 155² § 1 K.p. wynika, że pracownikowi powracającemu do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym m.in. co najmniej 1 miesiąc urlopie bezpłatnym, przysługuje urlop proporcjonalny:

• do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego albo
   
• do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym - w przypadku zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.

Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy pracownik 1 stycznia danego roku korzysta z urlopu bezpłatnego trwającego co najmniej miesiąc, po którym w tym samym roku wraca do pracy.

W przypadku gdy pracownik korzysta z urlopu bezpłatnego już po nabyciu prawa do urlopu wypoczynkowego na dany rok, wymiar tego urlopu po powrocie w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze (art. 155² § 2 K.p.).

Powołana regulacja nie odnosi się do zaległych urlopów wypoczynkowych, tylko do bieżącego, zatem nie wpływa on na wymiar zaległego urlopu pracownika.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu pracownik w 2018 r. korzystał z urlopu bezpłatnego już po nabyciu prawa do urlopu wypoczynkowego za ten rok, będzie więc miał on wpływ na urlop wypoczynkowy z 2018 r., gdyż pracownik nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego przed bezpłatnym.

Kwestia przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy, w tym m.in. prawa do urlopu wypoczynkowego, została uregulowana w art. 291 K.p. Stanowi on, że roszczenia te ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Zasadniczo więc rozpoczęcie biegu przedawnienia urlopu wypoczynkowego następuje z ostatnim dniem roku kalendarzowego, za który urlop ten przysługuje. Termin wykorzystania urlopu za dany rok może jednak zostać przesunięty na następny rok kalendarzowy na mocy art. 168 K.p. W takim przypadku najpóźniejszym terminem rozpoczęcia biegu przedawnienia jest ostatni dzień września następnego roku. Zatem bieg przedawnienia prawa do urlopu za dany rok może się rozpocząć najpóźniej 30 września roku następnego (przepis dotyczy urlopów wypoczynkowych należnych za 2012 r. i lata następne). Należy dodać, że bieg przedawnienia roszczenia o urlop nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas korzystania z urlopu wychowawczego.