Obowiązki pracodawcy wobec pracownicy, która urodziła dziecko

Zatrudniam kilka osób. Jedna z pracownic, korzystająca z zasiłku chorobowego, urodziła dziecko. Od kiedy będzie jej przysługiwał zasiłek macierzyński? Jakie dokumenty w tym celu powinnam przedłożyć w ZUS, który jest płatnikiem zasiłków dla moich pracowników? Czy ponownie wymagane będzie zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3?

Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy m.in. jako okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Okres należnego pracownicy świadczenia powinien więc pokrywać się z okresem udzielonego jej przez Czytelniczkę (jako jej pracodawcę) urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Stanowią o tym art. 29a ust. 1 ustawy zasiłkowej oraz art. 184 Kodeksu pracy. Przy czym Kodeks pracy w art. 183¹ § 2 zastrzega, iż pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego - w przypadku, gdy pracownica nie korzysta z urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu - jest dzień porodu. Zasada ta obowiązuje także wówczas, gdy poród ma miejsce w trakcie niezdolności do pracy z prawem do wynagrodzenia chorobowego, zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego. Wymienione świadczenia wypłacane są wówczas do dnia poprzedzającego dzień porodu, a zasiłek macierzyński - od dnia porodu.

Ponieważ, jak wynika z pytania, płatnikiem zasiłku macierzyńskiego dla pracownicy będzie ZUS, okresy udzielonych jej urlopów Czytelniczka powinna wskazać w zaświadczeniu płatnika składek sporządzonym np. na druku ZUS Z-3. Stąd też m.in. konieczność przedłożenia w ZUS tego dokumentu, choć obowiązek ten wynika wprost z § 2 ust. 1 pkt 1 z uwzględnieniem ust. 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (...).

Przywołane rozporządzenie w § 9, 10 i 22 określa pozostałe dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego dla pracownicy. Dla celów wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego są to odpowiednio:

• zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu - za okres przed dniem porodu,
   
• odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS - za okres od dnia porodu.

Natomiast w celu wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego, przy założeniu, że z urlopu rodzicielskiego będzie korzystała bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, konieczne będzie przedłożenie w ZUS:

• oświadczenia pracownicy o:
   
• braku zamiaru korzystania przez ojca dziecka w okresie wskazanym we wniosku z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego albo
   
• okresie, w którym ojciec dziecka zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu, w okresie objętym wnioskiem lub też

potwierdzonych przez pracodawcę za zgodność z oryginałem kopii takich oświadczeń,

• zaświadczenia pracodawcy o okresie udzielonego urlopu rodzicielskiego oraz zaświadczenia pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego zawierającego informację, czy i w jakim wymiarze pracownica będzie wykonywała pracę w okresie urlopu rodzicielskiego wydłużonego zgodnie z art. 182^1f § 3-7 Kodeksu pracy.

Warto dodać, że to, czy i kiedy pracownica wystąpi z pisemnym wnioskiem o udzielenie urlopu rodzicielskiego w pełnym, przewidzianym przepisami Kodeksu pracy wymiarze, przełoży się odpowiednio na wysokość należnego jej zasiłku macierzyńskiego. Szczegółowo kwestię tę reguluje art. 29 ust. 1-3 ustawy zasiłkowej.