Postępowanie w sprawie 500+ przy ubieganiu się o rentę socjalną

Od czasu wypadku, który miał miejsce 4 lata temu, mam problemy ze zdrowiem. Jednak dopiero od paru miesięcy dysponuję orzeczeniem o ustalonym stopniu niepełnosprawności, a ponadto niedługo, bo pod koniec lipca 2020 r. ukończę 18 lat. Będę wówczas ubiegała się o rentę socjalną i świadczenie uzupełniające 500+. Czy dla celów przyznania tych dwóch świadczeń wystarczy jak przedłożę w ZUS orzeczenie wydane przez zespół do spraw niepełnosprawności?

NIE. Renta socjalna przysługuje bowiem osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

• przed ukończeniem 18. roku życia, 
   
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia, 
   
• w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik ZUS w I instancji natomiast w ramach II instancji - komisja lekarska tego organu na zasadach i w trybie określonych w ustawie emerytalnej.

W celu przyznania renty socjalnej niezbędne jest przede wszystkim istnienie całkowitej niezdolności do pracy.

Podobnie sprawa wygląda ze świadczeniem uzupełniającym, o które zamierza ubiegać się Czytelniczka. Przysługuje ono osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o:

• całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo 
   
• niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo 
   
• całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym lub do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji,

nieposiadającym prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych albo posiadającym prawo do takich świadczeń spełniającym kryterium dochodowe.

Co ważne, świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500 zł miesięcznie, przy czym łączna kwota świadczenia uzupełniającego i świadczeń uwzględnianych w kryterium dochodowym nie może przekroczyć 1.700 zł miesięcznie.

Od dnia 1 marca 2020 r. renta socjalna wynosi 1.200 zł.

W przypadku ubiegania się o te świadczenia Czytelniczka może wykorzystać odpowiednio formularz:

• wniosku o rentę socjalną i 
   
• ESUN, tj. wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Zarówno postępowanie o ustalenie prawa do renty socjalnej, jak i świadczenia uzupełniającego wszczynane jest przez organ rentowy na podstawie wniosku osoby ubiegającej się o te należności albo jej pełnomocnika lub też osoby upoważnionej przez zainteresowaną. Przy czym, oprócz tych wniosków Czytelniczka, jako osoba ubiegająca się o rentę socjalną, musi dodatkowo wyrazić zgodę na ustalenie niezdolności do samodzielnej egzystencji. W myśl bowiem art. 5 ust. 2 ustawy o rencie socjalnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1455 ze zm.), ustalając całkowitą niezdolność do pracy, lekarz orzecznik, za zgodą osoby ubiegającej się o rentę socjalną lub jej przedstawiciela ustawowego, zgłoszoną nie później niż w trakcie badania tej osoby, ustala niezdolność tej osoby do samodzielnej egzystencji, na zasadach i w trybie określonym ustawą emerytalną, w celu uzyskania świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Zgodę taką Czytelniczka może wyrazić wypełniając formularz ESOC-Z (patrz: Przykładowe wypełnienie formularza ESOC-Z).

Przykładowe wypełnienie formularza ESOC-Z