Ustalenie podstawy wymiaru składek w ramach małego ZUS

Przedsiębiorca, który będzie korzystał od 1 stycznia 2021 r. z małego ZUS, w pierwszej kolejności powinien ustalić przeciętny miesięczny dochód uzyskany z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według określonego wzoru (patrz ramka). Otrzymany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę - jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza lub w dół - jeśli końcówka jest niższa niż 0,5 grosza (przykład 1). Jeżeli składki społeczne przedsiębiorcy korzystającego z małego ZUS (oraz osób z nim współpracujących) zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, wówczas roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym powiększa się o kwoty tych składek zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Następnie przedsiębiorca powinien pomnożyć przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik wynoszący 0,5.

Ustalona w powyższy sposób najniższa podstawa wymiaru składek społecznych nie może:

• przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (w 2021 r. - 3.155,40 zł),
   
• być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2021 r. - nie niższa niż 840 zł).

Jeśli ustalona przez przedsiębiorcę podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie przykładowo niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, wtedy najniższą obowiązującą go podstawą wymiaru składek społecznych będzie wysokość dolnego limitu (przykład 2).

W przypadku osób, do których w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i które nie korzystały ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT, przez roczny:

1) przychód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), czyli odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT - bez kwoty tego podatku,

2) dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć roczny przychód z działalności gospodarczej w rozumieniu pkt 1, pomnożony przez współczynnik 0,5.

Natomiast w przypadku osób, do których w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, przez roczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym należy rozumieć roczny przychód z działalności gospodarczej pomnożony przez współczynnik 0,5.

Należy pamiętać, że wysokość kwoty, od której przedsiębiorca opłaca składki na ubezpieczenia społeczne, ma wpływ na wysokość przysługujących mu ewentualnych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego, zasiłku macierzyńskiego.