Obowiązki kadry kierowniczej w zakresie bhp

Obowiązkiem osoby kierującej pracownikami jest:

• organizowanie stanowisk pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp,
• organizowanie, przygotowywanie i prowadzenie prac, z uwzględnieniem zabezpieczenia pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,
• dbałość o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
• dbałość o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
• egzekwowanie przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp,
• zapewnienie wykonania zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Powyższe obowiązki dotyczą wszystkich stanowisk kierowniczych: kierowników komórek organizacyjnych, majstrów (mistrzów), brygadzistów oraz innych osób faktycznie kierujących pracownikami, a także samego pracodawcy.

Osoba kierująca pracownikami obowiązana jest także do przestrzegania tych powinności jakie dotyczą wszystkich pracowników (art. 211 K.p.). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 19 lutego 2013 r. (sygn. akt IV KK 216/12), Prok. i Pr-wkł. 2013/5/6: "Sam fakt pełnienia wobec pracowników funkcji kierowniczych czyni te osoby, jako osoby kierujące pracownikami, podmiotami obowiązków wymienionych w art. 212 K.p. Stąd też pracownik, któremu powierzono kierowanie pracą innych, z samej istoty sprawowanej funkcji jest zobowiązany do stałego czuwania nad tym, aby praca podległych mu pracowników przebiegała zgodnie z przepisami lub zasadami bhp.". W tym samym wyroku stwierdził, że: "Podmiotem przestępstwa z art. 220 § 1 K.k. jest jedynie osoba odpowiedzialna za przestrzeganie bezpieczeństwa i higieny pracy, a więc może być nim nie tylko kierownik zakładu pracy, ale również każda inna osoba kierująca pracownikami (art. 212 K.p.), a nawet osoby pełniące funkcje kontrolne i nadzorcze z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, nawet jeżeli nie pozostają w strukturze organizacyjnej zakładu pracy (...)". Przestępstwo z art. 220 K.k. popełnia ten kto będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

Naruszenie przez pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowniczym przepisów (zasad) bhp, zwłaszcza w sposób prowadzący do zagrożenia życia lub zdrowia pracowników, jest przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1998 r. (sygn. akt I PKN 322/98, OSNP 1999/20/641).

Regulacje prawne:

• art. 212 K.p.,
• art. 220 K.k.