Zasiłek macierzyński wypłacany pracownicy przez ZUS

Pracownica parę dni temu urodziła dziecko. Już wcześniej poinformowała, że będzie korzystała jedynie z urlopu macierzyńskiego. Jako płatnik składek nie jestem uprawniona do wypłaty zasiłków swoim pracownikom. Czy jest określony termin, w którym pracownica powinna wystąpić z wnioskiem o to świadczenie? Jakie dokumenty powinnam przekazać do ZUS w celu wypłaty należnego pracownicy zasiłku macierzyńskiego?

Podstawowym warunkiem uzyskania prawa do zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka jest jego urodzenie w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego. Świadczenie to przysługuje wówczas przez okres ustalony przepisami K.p. jako okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Stanowi o tym art. 29 ust. 1 pkt 1 i art. 29a ust. 1 ustawy zasiłkowej.

Jeśli chodzi o urlop macierzyński, to jest on urlopem obligatoryjnym, przysługującym każdej pracownicy pozostającej w zatrudnieniu, która urodziła dziecko. Należny on jest od dnia porodu i nie trzeba o niego wnioskować.

Ponadto pracownica nie musi również występować z wnioskiem o zasiłek macierzyński za okres tego urlopu. Dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty tego świadczenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, liczony od dnia porodu, jest odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek (np. pracodawcę) albo przez ZUS za zgodność z oryginałem. Ustawodawca nie określił terminu, w jakim dokument ten powinien być dostarczony do płatnika zasiłku. Wskazał jedynie (w art. 67 ust. 1 ustawy zasiłkowej), iż roszczenie o wypłatę zasiłku macierzyńskiego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.

Skoro Czytelniczka nie jest uprawniona do wypłaty zasiłków swoim pracownikom, dla celów wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego dla pracownicy, o której mowa w pytaniu, powinna przekazać do ZUS:

• zaświadczenie płatnika składek sporządzone np. na opracowanym przez organ rentowy formularzu Z-3, w którym wskazuje się m.in. okres udzielonego urlopu macierzyńskiego oraz 
• odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną (np. przez pracodawcę) za zgodność z oryginałem.

Warto dodać, że wniosek pracownicy (wraz z dodatkowymi dokumentami) byłby wymagany, gdyby chciała skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego przed dniem porodu albo - wbrew wcześniejszym zapewnieniom - urlopu rodzicielskiego. Zasiłek macierzyński jest bowiem należny m.in. pracownicy, która urodziła dziecko w okresie zatrudnienia, przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego i ewentualnie urlopu rodzicielskiego, a więc w wymiarze do 52 tygodni.

Szczegółowo kwestie te reguluje art. 179¹, art. 180 § 2 i art. 182^1d § 1 Kodeksu pracy oraz § 2 ust. 1 pkt 1, § 9-10 i § 22 pkt 1 i 2 rozporządzenia MRPiPS w sprawie zakresu informacji (...).

Ujednolicone przepisy prawne dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.

Dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego
przed dniem porodu		od dnia porodu
zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu		odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo przez ZUS za zgodność z oryginałem