Zatrudnienie rencisty w trakcie miesiąca a składki na FP, FS i FGŚP

W połowie czerwca br. zatrudniliśmy (w pełnym wymiarze czasu pracy) pracownicę w wieku 54 lat, która ma ustalone prawo do renty. Będziemy jej wypłacać miesięcznie wynagrodzenie w kwocie równej minimalnemu. Z racji tego, że rozpoczęła ona pracę w trakcie miesiąca, uzyska za czerwiec br. wynagrodzenie w wysokości niższej od minimalnego. Czy zwalnia nas to z obowiązku naliczenia za nią za ten miesiąc składek na FP i FS?

NIE. Płatnik składek (pracodawca) za zatrudnioną pracownicę ma obowiązek, oprócz składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, naliczyć również składki na FP i FS (a także na FGŚP). Składki na te fundusze pracodawca opłaca z własnych środków.

Składkę na FP opłaca się m.in. za pracowników (w tym także mających ustalone prawo do renty czy emerytury) niezależnie od wymiaru czasu pracy, w jakim zostali oni zatrudnieni. Ustala się ją od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ale bez stosowania rocznego limitu tej podstawy. Jednak obowiązek naliczania składki na FP jest ściśle powiązany z aktualną kwotą wynagrodzenia minimalnego. Jest tak dlatego, że nalicza się ją dopiero wtedy, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe ubezpieczonego (tu: pracownicy) wynosi w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie. Wynika to z art. 104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 690 ze zm.).

W 2022 r. minimalne wynagrodzenie za pracę dla pełnoetatowego pracownika wynosi 3.010 zł.

Przeliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe na okres miesiąca, o którym wyżej mowa, dokonuje się m.in. w sytuacji, gdy pracownik (wynagradzany na poziomie minimalnej płacy) został - tak jak ma to miejsce w analizowanym przypadku - zatrudniony w trakcie miesiąca. Sprawdza się wtedy, jaka byłaby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdyby pracownik przepracował cały miesiąc.

Analogicznie należy postąpić przy naliczaniu składki na FS, którą opłacają płatnicy zobowiązani regulować za ubezpieczonych składkę na FP. Dla celów opłacania składki na FS płatnik stosuje bowiem odpowiednio przepisy dotyczące obowiązkowych składek na FP. Wobec tego płatnik nie opłaca składki na FS za osoby, za które nie reguluje też składki na FP.

Warto przypomnieć, że składki na FS płatnik oblicza łącznie ze składkami na FP w wysokości sumy stóp procentowych tych składek i następnie wykazuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA w łącznej kwocie.

Wskazana w pytaniu pracownica ma w umowie o pracę zagwarantowaną pensję miesięczną w kwocie równej minimalnemu wynagrodzeniu. Jeśli więc przepracowałaby cały czerwiec 2022 r., wtedy w takiej też kwocie uzyskałaby za ten miesiąc wynagrodzenie. Mimo tego, że uzyskany przez nią przychód (podlegający składkom ZUS) za czerwiec 2022 r. będzie w rzeczywistości niższy niż minimalna płaca, to pracodawca ma obowiązek opłacić za nią za ten miesiąc składki na FP i FS.

Warto pamiętać, że składek na FP i FS (także na FGŚP) nie opłaca się za osoby, które osiągnęły wiek wynoszący co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i co najmniej 60 lat w przypadku mężczyzn.