Urlop w przypadku zatrudnienia na część etatu

Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego na część etatu należy, zgodnie z art. 154 § 2 K.p., ustalić proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy. Za podstawę przyjmuje się w zależności od stażu urlopowego 20 albo 26 dni. Gdyby z wyliczeń wyniknął niepełny dzień urlopu, to należy go zaokrąglić w górę do pełnego dnia.

Od pierwszego dnia bieżącego roku pracodawca zatrudnia dwóch pracowników niepełnoetatowych, jednego na 1/2 etatu, a drugiego na 2/3 etatu. Pierwszy z nich ma ogółem 6-letni staż urlopowy, a drugi przepracował ponad 10 lat. Przy zatrudnieniu przez cały rok pracownikom przysługuje urlop w wymiarze odpowiednio 10 dni (1/2 etatu x 20 dni = 10 dni) i 18 dni (2/3 etatu x 26 dni = 17,33 dnia, po zaokrągleniu 18 dni).

W dniu 1 kwietnia br. pracodawca zatrudnił na 3/4 etatu absolwenta szkoły policealnej, dla którego jest to pierwsza praca. Proporcjonalny do wymiaru czasu pracy urlop wypoczynkowy pracownika wynosi 15 dni (3/4 etatu x 20 dni = 15 dni). Za każdy przepracowany w bieżącym roku miesiąc nabywa on prawo do 1,25 dnia urlopu (1/12 x 15 dni = 1,25 dnia).

Uwaga! Przepisy prawa urlopowego nie regulują kwestii ustalania wymiaru urlopu w przypadku zmiany w ciągu roku wymiaru czasu pracy danego pracownika. W praktyce kadrowej przyjmuje się, że uprawnienia urlopowe pracownika ustala się odrębnie za okresy pracy w różnych wymiarach, proporcjonalnie do tych wymiarów. Tak też wyjaśniała PIP w poradniku pt. Urlopy wypoczynkowe. Wskazała w nim, że w sytuacji gdy w trakcie roku kalendarzowego dochodzi do zmiany wymiaru czasu pracy danego pracownika z niepełnego na pełny (lub odwrotnie), właściwą metodą wyliczenia wymiaru urlopu jest dokonanie dwóch niezależnych wyliczeń odpowiednio dla okresu pracy w danym wymiarze etatu.

Pracownicy zatrudnionej 3 listopada 2022 r. na 1/2 etatu na czas nieokreślony, legitymującej się 15-letnim stażem urlopowym, od 1 marca 2023 r. podniesiono wymiar czasu pracy do 3/4 etatu.

Za cały rok kalendarzowy pracownica ze wskazanym stażem przy 1/2 etatu miałaby prawo do 13 dni (1/2 etatu x 26 dni = 13 dni), a przy 3/4 etatu do 20 dni urlopu (3/4 etatu x 26 dni = 19,5 dnia, po zaokrągleniu 20 dni). Wobec zmiany wymiaru za okres od 1 stycznia do 28 lutego 2023 r. przysługiwały jej 3 dni urlopu (2/12 x 13 dni = 2,16 dnia, po zaokrągleniu 3 dni), a za okres od 1 marca do 31 grudnia 2023 r. przysługuje jej 17 dni (10/12 x 20 dni = 16,66 dnia, po zaokrągleniu 17 dni). W sumie pracownica ma w bieżącym roku prawo do 20 dni urlopu (3 dni + 17 dni).

Jeśli do zmiany wymiaru czasu pracy dochodzi w trakcie miesiąca, to w praktyce przy ustalaniu uprawnień urlopowych za ten miesiąc przyjmuje się taki wymiar etatu, w którym pracownik przepracuje większość dni. Można też spotkać się z poglądem, że:

• zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje się zaliczając niepełny miesiąc do okresu sprzed zmiany wielkości etatu,
• należy przyjąć wymiar czasu pracy obowiązujący pracownika pierwszego dnia miesiąca, w którym doszło do zmiany etatu.

Są to poglądy oparte na założeniu, że jednostką czasu, w oparciu o którą rozlicza się proporcjonalny urlop wypoczynkowy jest miesiąc kalendarzowy. Dodajmy, że także tej kwestii nie regulują przepisy prawa urlopowego.

Pracownikowi z 7-letnim stażem urlopowym, zatrudnionemu na czas nieokreślony na pełny etat, od 6 lutego br. obniżono wymiar do 1/2 etatu. Przyjęcie pierwszej metody prowadzi do ustalenia uprawnień urlopowych pracownika na poziomie 12 dni, w tym:

• za styczeń - 2 dni (1/12 x 20 dni = 1,66 dnia, po zaokrągleniu 2 dni),
• za okres od 1 lutego do 31 grudnia (w lutym większą część przepracował jako półetatowiec) - 10 dni (1/2 etatu x 20 dni = 10 dni; 11/12 x 10 dni = 9,16 dnia, po zaokrągleniu 10 dni).

Według drugiej i trzeciej metody pracownik byłby uprawniony do 13 dni urlopu, tj. (2/12 x 20 dni = 3,33 dnia, po zaokrągleniu 4 dni) + (10/12 x 10 dni = 8,33 dnia, po zaokrągleniu 9 dni).