Dodatkowe uposażenie roczne dla żołnierzy zawodowych

Od 23 kwietnia 2022 r. żołnierzom zawodowym przysługuje dodatkowe uposażenie roczne (dalej uposażenie roczne) na podstawie art. 432 ust. 1 pkt 2 ustawy o obronie Ojczyzny, która tego dnia zastąpiła ustawę z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 536 z późn. zm.). Tak jak dotychczas, wysokość uposażenia rocznego jest uzależniona od okresu pełnienia służby w danym roku kalendarzowym. Żołnierz otrzyma je w pełnej wysokości, jeżeli był w służbie przez cały rok kalendarzowy, natomiast na poziomie proporcjonalnym - w razie pełnienia służby przez część roku (art. 442 ust. 1 i ust. 2 ustawy o obronie Ojczyzny) - patrz tabela 9.

Uposażenie roczne jest przyznawane w rozkazie personalnym albo decyzji organu, właściwego ze względu na ostatnie miejsce pełnienia przez żołnierza zawodowego zawodowej służby wojskowej w roku kalendarzowym, za który przysługuje uposażenie roczne. Organem tym jest odpowiednio:

• dowódca jednostki wojskowej zajmujący stanowisko służbowe dowódcy batalionu lub równorzędne albo wyższe - wobec wszystkich żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową w podległej jednostce wojskowej, z wyjątkiem dowódcy i jego zastępcy,
• bezpośredni przełożeni - w stosunku do dowódców jednostek wojskowych i ich zastępców oraz żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową w jednostkach wojskowych, których dowódcy zajmują stanowisko niższe niż określone w poprzednim myślniku.

Tak stanowi § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie dodatkowego uposażenia rocznego żołnierzy zawodowych (Dz. U. poz. 2615), dalej rozporządzenia o uposażeniu rocznym, w zw. z art. 470 ustawy o obronie Ojczyzny. Z kolei § 3 ust. 1 tego aktu prawnego przewiduje, że w celu przyznania/odmowy przyznania żołnierzowi uposażenia rocznego dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełnił dotychczas służbę wojskową, zawiadamia dowódcę jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę, o liczbie dni nieobecności żołnierza w służbie, które nie zostały usprawiedliwione. Zarówno przyznanie, jak i odmowa przyznania uposażenia rocznego ma formę decyzji lub rozkazu personalnego.

Uwaga! Uposażenie roczne jest wypłacane po wydaniu rozkazu personalnego lub decyzji. Powinno to nastąpić w okresie pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który ono przysługuje (art. 442 ust. 5 ustawy o obronie Ojczyzny). Wyjątki od tej zasady przewiduje art. 442 ust. 6 ustawy o obronie Ojczyźnie (w poprzednim stanie prawnym były zapisane w rozporządzeniu wykonawczym). Na mocy tego przepisu uposażenie roczne powinno być wypłacone w terminie wypłaty:

• odprawy - w przypadku żołnierza zwalnianego z zawodowej służby wojskowej,
• odprawy pośmiertnej - w przypadku żołnierza, który zmarł, został uznany za zmarłego albo zaginął,
• zawieszonej części uposażenia - w przypadku żołnierza, któremu zawieszono część uposażenia.

Zgodnie z art. 442 ust. 4 ustawy o obronie Ojczyzny, uposażenie roczne nie przysługuje w przypadku:

• nieusprawiedliwionej nieobecności żołnierza zawodowego w służbie przez okres dłuższy niż dwa dni robocze w ciągu roku kalendarzowego,
• zwolnienia żołnierza z zawodowej służby wojskowej z powodu otrzymania niedostatecznej ogólnej oceny w opinii służbowej, utraty stopnia wojskowego albo degradacji, prawomocnego orzeczenia o wymierzeniu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby wojskowej, prawomocnego orzeczenia środków karnych pozbawienia praw publicznych, wydalenia z zawodowej służby wojskowej lub zakazu wykonywania zawodu żołnierza zawodowego, a także skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności (aresztu wojskowego) bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Tabela 9. Zasady nabywania i wysokość uposażenia rocznego