Kontrola chorego pracownika, gdy pracodawca nie jest uprawniony do wypłaty zasiłków

Jeden z moich pracowników po wypadku przy pracy od kilku miesięcy przebywa na zwolnieniu lekarskim. Podobno czuje się już dobrze, ale zamierza wrócić do pracy dopiero po zakończeniu pełnego okresu zasiłkowego. Ostatni miesiąc chorobowego zamierza bowiem wykorzystać na remont mieszkania. Zasiłek chorobowy temu pracownikowi wypłaca ZUS, a tym samym nie mogę go skontrolować. Czy to oznacza, że w takiej sytuacji pracownik nie poniesie konsekwencji nieprawidłowego wykorzystywania zwolnienia od pracy?

NIE. Czytelnik, jako płatnik składek nieuprawniony do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym, może zwrócić się o przeprowadzenie kontroli prawidłowości wykorzystywania przez tego pracownika zwolnienia od pracy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli w wyniku kontroli organ rentowy stwierdzi nieprawidłowości w tym zakresie, za sprawą art. 17 ust. 1 z uwzględnieniem art. 68 ustawy zasiłkowej pozbawi go prawa do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia, wydając na tę okoliczność stosowną decyzję.

Faktycznie do przeprowadzania kontroli, polegającej na ustaleniu, czy ubezpieczony w okresie orzeczonej niezdolności do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej i/lub nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem, upoważnieni są:

• płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, uprawnieni tym samym do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym, albo
• ZUS - w pozostałych przypadkach.

Z tym że płatnik składek, tak jak Czytelnik, nieuprawniony do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym, może:

• przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy, za które wypłaca z własnych środków wynagrodzenie za czas choroby na podstawie art. 92 Kodeksu pracy,
• wystąpić o przeprowadzenie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy, za które pracownikom przysługują zasiłki chorobowe i opiekuńcze albo świadczenie rehabilitacyjne, do oddziału ZUS, który wypłaca te zasiłki jego pracownikom.

Jeśli Czytelnik zdecyduje się na wystąpienie do ZUS z wnioskiem o skontrolowanie pracownika, którego podejrzewa o nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia od pracy, może w tym celu wykorzystać opracowany przez organ rentowy formularz ZAS-62 - Wniosek płatnika składek niezobowiązanego do wypłaty zasiłków o przeprowadzenie kontroli wykorzystania zwolnienia lekarskiego. Dobrze by było, aby we wniosku tym w pozycji "Uwagi" Czytelnik wskazał okoliczności, które uzasadniają przeprowadzenie tej kontroli (patrz: Przykładowo wypełnione fragmenty formularza ZAS-62).

Warto dodać, iż Czytelnik może także wystąpić do ZUS z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich pracownikowi, wykorzystując w tym celu formularz OL-2 - Wniosek pracodawcy o kontrolę zaświadczenia lekarskiego.

Przykładowo wypełnione fragmenty formularza ZAS-62