Gdy zatrudniony na zleceniu student ukończy 26 lat

Zatrudniony w mojej firmie na podstawie umowy zlecenia student nie ma ukończonych 26 lat, dlatego nie zgłosiliśmy go ze zlecenia do żadnych ubezpieczeń w ZUS. Ten graniczny wiek ukończy on w dniu 8 czerwca 2025 r. Czy do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego w ZUS z racji wykonywanej umowy zlecenia powinniśmy go zgłosić od 9 czerwca 2025 r. czy od 1 lipca 2025 r.? I czy data dzienna zgłoszenia zleceniobiorcy do ubezpieczeń będzie istotna przy ustalaniu prawa do świadczeń chorobowych, czy może uwzględniane będą tylko pełne miesiące?

W analizowanym przypadku zgłoszenia zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS należy dokonać od dnia 26. urodzin.

Osoby wykonujące umowę zlecenia (agencyjną lub inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli są uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami do ukończenia 26 lat. Stanowi o tym art. 6 ust. 4 ustawy systemowej. To samo odnosi się do wszystkich pozostałych ubezpieczeń społecznych (i ubezpieczenia zdrowotnego). Wyjątek dotyczy ucznia/studenta w wieku do ukończenia 26 lat, który zawiera umowę zlecenia z własnym pracodawcą lub wykonuje ją na rzecz własnego pracodawcy (kwestię tę tutaj pominięto).

Oznacza to, że po ukończeniu przez wskazanego w pytaniu zleceniobiorcę-studenta 26 lat zleceniodawca ma obowiązek:

• zgłosić go do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (ewentualnie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego - gdy student zawnioskuje o zgłoszenie go do ubezpieczenia chorobowego) oraz zdrowotnego w ZUS - na formularzu ZUS ZUA, od dnia, w którym zleceniobiorca ukończył 26 lat, tj. od 8 czerwca 2025 r., a nie jak błędnie wskazano w pytaniu od 9 czerwca 2025 r. lub 1 lipca 2025 r.,
• od wynagrodzenia należnego mu od dnia 26. urodzin naliczyć i następnie opłacić składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe i wypadkowe (ewentualnie dobrowolną chorobową), zdrowotną, składki na FP i FS (gdy zleceniobiorca uzyska odpowiednio wysoki przychód) oraz FGŚP.

Warto dodać, że jeżeli zleceniobiorca otrzyma wynagrodzenie za cały miesiąc, a zostanie objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami w trakcie miesiąca, to podstawę wymiaru składek ZUS takiej osobie należy ustalić proporcjonalnie, czyli w omawianym przypadku za okres od 8 do 30 czerwca 2025 r. Następnie naliczone składki trzeba wykazać w drukach rozliczeniowych sporządzonych za miesiąc, w którym nastąpi wypłata wynagrodzenia.

Podleganie każdemu z rodzajów ubezpieczeń społecznych może w przyszłości uprawniać do odpowiednich świadczeń zaliczanych do kategorii:

• krótkoterminowych, tj. do:
• zasiłku chorobowego,
• zasiłku opiekuńczego,
• zasiłku macierzyńskiego,
• świadczenia rehabilitacyjnego i
• długoterminowych, a więc do renty i emerytury.

Jeśli chodzi o zasiłek chorobowy, to zleceniobiorcom, którzy mogą podlegać ubezpieczeniu chorobowemu na zasadach dobrowolnych, świadczenie przysługuje po upływie 90 dni podlegania takiemu ubezpieczeniu, przy ustalaniu którego ważny jest każdy dzień tego ubezpieczenia.

Ponieważ świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, to w zasadzie przy ocenie prawa do tego świadczenia również należy legitymować się stosownym okresem podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, a więc okresem wyczekiwania. Tym samym ważny jest każdy dzień podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

W przypadku natomiast zasiłku opiekuńczego i macierzyńskiego świadczenia przysługują od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Każdorazowo ma zatem znaczenie data dzienna przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego.

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku świadczeń długoterminowych. Jeśli prawo do nich albo ich wysokość są uzależnione od posiadania konkretnego okresu podlegania stosownemu ubezpieczeniu, a więc od legitymowania się odpowiednią długością okresu składkowego i nieskładkowego, to uwzględnieniu podlega każdy dzień takiego ubezpieczenia. Przy czym przy obliczaniu okresu składkowego i nieskładkowego dodaje się, osobno dla każdego z tych okresów, poszczególne lata, miesiące i dni. Okresy niepełnych miesięcy oblicza się w dniach. Sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc 30 dni kalendarzowych, sumę miesięcy zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za jeden rok.

Nie ulega zatem wątpliwości, że przy ustalaniu prawa do danego świadczenia bardzo istotny jest każdy dzień podlegania ubezpieczeniu, które uprawnia do niego.