Składki ZUS za przedsiębiorcę wykonującego umowę zlecenia

Jak było do 31 grudnia 2015 r.?

Do 31 grudnia 2015 r. osoba prowadząca pozarolniczą działalność i wykonująca jednocześnie umowę zlecenia podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia firmy. Miało to miejsce wtedy, gdy przychód z tytułu pracy na zleceniu (stanowiący podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych) był niższy od obowiązującej daną osobę najniższej podstawy wymiaru składek społecznych z prowadzonej działalności. Mowa tu o przychodzie niższym niż:

• 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych (dla przedsiębiorców opłacających składki na ogólnych zasadach)
  
  lub
   
• 30% minimalnego wynagrodzenia (dla korzystających z ulgi przysługującej nowym przedsiębiorcom).

W takiej sytuacji wykonywanie umowy zlecenia stanowiło dla przedsiębiorcy tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Natomiast gdy przychód ze zlecenia był równy lub wyższy od obowiązującej danego przedsiębiorcę najniższej podstawy wymiaru składek społecznych z działalności, mógł on wówczas wybrać, z którego tytułu (ze zlecenia, czy z prowadzonej działalności) chciał podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Co istotne, zasada ta dotyczyła wyłącznie osób prowadzących działalność na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Z kolei pozostałe osoby prowadzące pozarolniczą działalność (patrz ramka) miały swobodny wybór tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych bez względu na wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego z tytułu wykonywanego zlecenia.

Jak jest od 1 stycznia 2016 r.?

Od 1 stycznia 2016 r. osoba wykonująca umowę zlecenia i prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu tej działalności, jeżeli z racji wykonywania umowy zlecenia podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W przepisie tym mowa jest o 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Co ważne, obecnie zasada ta ma zastosowanie do wszystkich osób prowadzących pozarolniczą działalność, a nie tylko do tych, którzy prowadzą własną firmę na podstawie wpisu do CEIDG.

Z kolei osoba prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, dla której obowiązującą podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu tej działalności jest 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, obecnie obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów (tj. zarówno ze zlecenia, jak i z tytułu prowadzonej działalności). Oznacza to, że od wynagrodzenia uzyskiwanego ze zlecenia powinna mieć naliczane zarówno składki społeczne, jak i składkę zdrowotną oraz musi je też (społeczne i zdrowotną) opłacać za siebie jako przedsiębiorca. Nowe przepisy zastrzegają jednocześnie, że ubezpieczony obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów, chyba że łączna podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia z tego tytułu lub tytułów osiąga kwotę minimalnego wynagrodzenia (w 2016 r. minimalna płaca wynosi 1.850 zł). Wówczas kolejny tytuł (lub tytuły) nie powodują tego obowiązku. Ubezpieczony może wtedy na bieżąco zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Ubezpieczenie zdrowotne jest dla takiej osoby obowiązkowe zarówno z umowy zlecenia, jak i z prowadzonej firmy.