Wysokość minimalnego wynagrodzenia i jego pochodnych w 2017 r.

Od 1 stycznia 2017 r. pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy, bez względu na staż pracy, będzie przysługiwało wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż 2.000 zł. Prawo do wynagrodzenia w tej wysokości będą mieli pracownicy pełnoetatowi bez względu na staż pracy. Dotychczasowa zasada, zgodnie z którą w pierwszym roku zatrudnienia wynagrodzenie gwarantowane wynosi 80% minimalnego wynagrodzenia, zostanie od 1 stycznia 2017 r. uchylona.

Obliczając wysokość minimalnego wynagrodzenia, przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych (art. 6 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się:

• nagrody jubileuszowej,
   
• odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
   
• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz
   
• od 1 stycznia 2017 r. - dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.

Wynagrodzenie przestojowe

Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej świadczenia, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania określone stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania, pracownikowi przysługuje 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli od 1 stycznia 2017 r. od kwoty 2.000 zł.

Wynagrodzenie przestojowe przysługuje pracownikowi wtedy, gdy przestój nie był przez niego zawiniony (art. 81 § 2 K.p.).

Wynagrodzenie za miesiąc niewykonywania pracy

Jeżeli w danym miesiącu, ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, pracownik nie ma obowiązku wykonywania pracy, przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, w myśl art. 129 § 5 K.p., wysokość tego wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do wielkości tego etatu (przykład).

Pracownik wynagradzany według stałej miesięcznej stawki wynagrodzenia zasadniczego, za miesiące, w których nie zaplanowano mu pracy, zachowuje prawo do wynagrodzenia wynikającego z umowy, jednak nie niższego niż minimalne.

Odszkodowanie za mobbing i nierówne traktowanie

Osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Podobnie, gdy pracodawca dopuścił się mobbingu, pracownik może skorzystać z prawa do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków, a ponadto dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Od 1 stycznia 2017 r. wysokość wyżej wymienionych odszkodowań nie będzie mogła być niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę, czyli co najmniej 2.000 zł (art. 18^3d i art. 94³ § 4 K.p.).

Odprawa

Pracodawcy objęci przepisami ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r. poz. 1474), zwalniający pracowników z przyczyn przewidzianych w powołanym akcie prawnym, wypłacają tym pracownikom tzw. odprawy ekonomiczne, których wysokość zależy od zakładowego stażu pracy i wynosi:

• jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
   
• dwumiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
   
• trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy nie może jednak przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. od 1 stycznia 2017 r. kwoty 30.000 zł (2.000 zł × 15).

Dodatek za pracę w porze nocnej

Za każdą godzinę pracy w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 151⁸ § 1 K.p.). W celu jego obliczenia minimalne wynagrodzenie należy podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu (tzw. nominał).

Kwota wolna od potrąceń

Przy dokonywaniu potrąceń z wynagrodzenia za pracę w większości przypadków występuje kwota wolna (nie występuje przy potrąceniach alimentacyjnych) wyznaczająca ich ostateczną granicę. Od 1 stycznia 2017 r. podstawą wyliczenia tej wielkości będzie minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2.000 zł.

Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• przy dokonywaniu potrącenia na poczet sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikom pełnoetatowym, po odliczeniach składkowo-podatkowych,
   
• przy dokonywaniu potrącenia na poczet zaliczki pieniężnej udzielonej pracownikowi - 75% wymienionego wynagrodzenia,
   
• przy dokonywaniu potrącenia na poczet kary pieniężnej przewidzianej w art. 108 K.p. - 90% wymienionego wynagrodzenia.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwota wolna ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu.

W przypadku potrąceń dobrowolnych, dokonywanych na podstawie pisemnej zgody pracownika, kwotą wolną od potrąceń jest kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa wyżej - przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy oraz 80% tej kwoty - przy potrącaniu innych należności.

Należy podkreślić, że wysokość kwot wolnych od potrąceń zostanie podana w oddzielnym opracowaniu na łamach Gazety Podatkowej.