ZUS z tytułu wielokrotnie zawieranych umów o dzieło

Zamierzam nawiązać współpracę z osobą fizyczną. W tym celu będę zawierał z nią wiele umów o dzieło, tj. regularnie co miesiąc przez kolejnych kilka lat. Każda z tych umów będzie dotyczyć okresu od pierwszego do ostatniego dnia danego miesiąca kalendarzowego. Obowiązkiem wykonawcy dzieła będzie napisanie w danym miesiącu kalendarzowym kilku artykułów prasowych o określonej objętości i tematyce, wcześniej wspólnie ze mną ustalonej. Wynagrodzenie uzyskane z każdej umowy o dzieło będzie dla wykonawcy jedynym źródłem zarobkowania. Z osobą tą nie zawrę bowiem dodatkowo umowy o pracę, ani umowy zlecenia. Czy nawet wtedy, gdy umowy o dzieło będą wielokrotnie zawierane z tym samym podmiotem, to nie będą one stanowiły dla ich wykonawcy tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS?

"(...) Zawierane przez Wykonawcę i Wnioskodawcę, (...) umowy o dzieło byłyby jedynymi zawieranymi umowami - nie towarzyszyłoby im zawieranie jakichkolwiek innych umów, a w szczególności umów o pracę czy umów zlecenia (...) Wykonawca nie będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom (...).

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ubezpieczeniom społecznym podlegają obowiązkowo osoby, które posiadają określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez pracodawcę. Przepisy art. 6 oraz art. 6a i 6b ustawy (...) o systemie ubezpieczeń społecznych zawierają zamknięty katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. (...) przepisy [tej ustawy - przyp. red.] nie wskazują umowy o dzieło jako samoistnego tytułu do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym bez względu na ilość zawieranych umów o tym charakterze. Jednocześnie wobec brzmienia art. 11 i 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, które uzależniają podleganie ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu od posiadania tytułu do podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, osoby wykonujące umowę o dzieło nie podlegają także ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu.

Jednocześnie wobec wskazania, że z osobami, z którymi wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy o dzieło nie będzie zawierana umowa o pracę, należy wskazać że nie znajdzie [w tym przypadku - przyp. red.] również zastosowanie przepis art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, z którego wynika obowiązek podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu umowy o dzieło w sytuacji gdy dana osoba jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę z podmiotem, z którym dodatkowo zawiera umowę o dzieło. Treść tego przepisu stanowi bowiem, iż pracownicy spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowani ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie.

W związku z jednoznacznym stwierdzeniem wnioskodawcy, iż umowy cywilnoprawne, które zamierza zawierać będą umowami o dzieło, a także iż z osobami, z którymi zamierza niniejsze umowy zawrzeć, nie będą zawierane umowy o pracę, ani inne umowy, stanowisko (...) przedsiębiorcy (...) należało uznać za prawidłowe [wykonawca dzieła w tym przypadku nie będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom z tytułu zawarcia szeregu umów o dzieło - przyp. red.]. (...)".

(interpretacja Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 9 grudnia 2016 r., znak: DI/100000/43/1305/2016)