Ubiór służbowy (umundurowanie)

Rozstrzygnięcie składkowe

Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia składkowego, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wyłączono wartość ubioru służbowego (umundurowania), którego używanie należy do obowiązków pracownika lub ekwiwalent pieniężny za ten ubiór.

Generalnie pracownicy wykonują pracę we własnej odzieży. Pracodawca może jednak zobowiązać pracowników do noszenia stroju służbowego (określonego przez pracodawcę), wydając im strój służbowy lub wypłacając ekwiwalent pieniężny na zakup danego stroju. Taka odzież wyposażona w charakterystyczne cechy firmy (barwa, krój, logo) traci charakter odzieży osobistej (por. wyrok NSA w Gdańsku z 13 lutego 1998 r., sygn. akt I SA/Gd 1228/96, POP 2000/3/73).

Przepis rozporządzenia składkowego stanowi o wyłączeniu z podstawy wymiaru składek wartości ubioru służbowego, czyli nie tylko "munduru" w ścisłym rozumieniu tego słowa. Zatem, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlega wartość ubioru oraz kwota ekwiwalentu za ubiór w sytuacji, gdy pracodawca wymaga od pracowników świadczenia pracy w określonym uniformie. Zasady używania i zwrotu oraz rodzaj stroju służbowego, a także wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za ubiór służbowy pracodawca może ustalić w regulaminie pracy, w wewnątrzzakładowej instrukcji lub w umowie o pracę. Należy jednak podkreślić, że obowiązek używania wymaganego przez pracodawcę ubioru musi odpowiadać specyfice wykonywanej pracy, a określony jego wzór dotyczyć danego stanowiska lub określonej grupy pracowników wykonujących pracę tego samego rodzaju. Ekwiwalent pieniężny za ubiór służbowy powinien być określony w zakładowych przepisach prawa pracy jako jego równowartość. Oczywiście nadwyżka ponad faktyczną wartość ubioru, niebędąca ekwiwalentem, podlega składkom na ubezpieczenia, jako przychód ze stosunku pracy.

Pracownicy zatrudnieni w sieci marketów na stanowiskach sprzedawców zostali zobowiązani (na podstawie funkcjonującego w firmie regulaminu pracy) do noszenia w czasie pracy ubioru służbowego, tj. identycznej dla wszystkich białej koszulki, na której jest naszyte logo firmy. Wartość tego ubioru nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Obowiązujący w firmie regulamin pracy zobowiązuje pracowników do przychodzenia do pracy w schludnym ubraniu ściśle określonego typu. Dla mężczyzn został przewidziany czarny lub granatowy garnitur i biała koszula, dla kobiet w tych samych kolorach kostium i biała koszula. Mimo, że w regulaminie jest zapis o obowiązku noszenia stosownego stroju, to ubiór ten nie jest ujednolicony co do kroju, materiału i innych cech. Ubiór ten nie został więc pozbawiany cech ubrania prywatnego, stąd ekwiwalent pieniężny wypłacany pracownikom na jego zakup nie może być zwolniony ze składek ZUS.

Rozstrzygnięcie podatkowe

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 10 ustawy o pdof, wolna od podatku jest wartość ubioru służbowego (umundurowania), jeżeli jego używanie należy do obowiązków pracownika, lub ekwiwalentu pieniężnego za ten ubiór. Również zaprezentowany przepis podatkowy nie definiuje pojęcia "ubiór służbowy", czy "umundurowanie".