Prace sezonowe nie w każdym przypadku

Zatrudniamy pracowników w szkole na stanowisku kucharz i pomoc kuchenna. W czasie wakacji stołówka szkolna jest zamknięta. Do tej pory podpisywaliśmy z tymi pracownikami umowy na czas określony (na rok szkolny). Od września br. chcielibyśmy podpisać kolejną taką umowę. Czy można je traktować jako umowy sezonowe (na okres roku szkolnego), które nie podlegają limitom "33 i 3"?

NIE. Umowy wskazane w pytaniu nie są umowami zawieranymi na okres sezonu, nie mogą więc korzystać z wyłączeń od limitów zatrudniania terminowego z powodu "sezonowości".

Przypomnijmy, że Kodeks pracy przewiduje kilka wyjątków od obowiązku stosowania limitów "33 i 3", w tym:

• z uwagi na zawarcie umowy na czas określony w celu wykonywania prac o charakterze dorywczym lub sezonowym,
   
• jeżeli niestosowanie limitów jest uzasadnione obiektywnymi powodami leżącymi po stronie pracodawcy.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu nie ma podstaw do zastosowania wyjątku związanego z zawarciem umowy na czas sezonu. Wprawdzie pojęcie prac sezonowych czy dorywczych nie zostało zdefiniowane w prawie pracy, w tym zakresie można się jednak posiłkować orzecznictwem Sądu Najwyższego. W wyroku SN z 3 kwietnia 1986 r. (sygn. akt II URN 20/86) uznano, iż "Określenie »praca sezonowa« (...) oznacza tylko prace wykonywane przez część roku, związane z określonym sezonem, tj. z właściwą porą roku, a zwłaszcza z warunkami atmosferycznymi. (...) jako przykłady pracy sezonowej podaje się w szczególności pracę pracowników cukrowni (zatrudnionych na czas kampanii cukrowniczej), palaczy c.o. (zatrudnionych na tzw. okres grzewczy), pracowników zatrudnionych przy niektórych pracach rolnych (...)."

W uzasadnieniu przytoczonego wyroku SN wskazał, że "(...) Określenie »praca sezonowa« pochodzi od słowa »sezon«, oznaczającego porę roku. Wypływa stąd wniosek, iż chodzi o prace wykonywane tylko przez część roku, związane z określonym sezonem, tj. z właściwościami pór roku, zwłaszcza warunkami atmosferycznymi (...)". Do tak rozumianego sezonu nie można zaliczyć okresu przypadającego na rok szkolny. Niemniej naszym zdaniem w omawianej sprawie pracodawca może uchylić się od limitów powołując się na obiektywne powody leżące po jego stronie. Pracodawca nie ma bowiem możliwości zapewnienia pracy zatrudnionym przez siebie pracownikom (kucharzom i pomocom kuchennym) w ciągu dwóch miesięcy wakacji. Jest to podyktowane okolicznościami niezależnymi od pracodawcy, tj. ramami czasowymi i organizacją roku szkolnego. Zastosowanie wspomnianej przesłanki będzie wymagało wypełnienia ust. 3 umowy o pracę (przy jej zawieraniu) oraz powiadomienia o tym fakcie właściwego okręgowego inspektora pracy - w terminie 5 dni roboczych od podpisania umowy.