Kiedy zryczałtowany podatek a kiedy zaliczka?

Ryczałtowo tylko drobne zlecenia

Wynagrodzenia uzyskiwane przez uczniów i studentów zarobkujących na podstawie umowy zlecenia ustawa o pdof zalicza do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 8 ustawy o pdof). Przychody te mogą podlegać opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej lub jeżeli są to tzw. drobne zlecenia - ryczałtem.

Należności z umów zlecenia podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w warunkach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o pdof. Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu w ten sposób podlega przychód z umowy zlecenia zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika, o ile określona w umowie kwota należności nie przekracza 200 zł. Przychodu tego nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodu oraz składki ZUS. Ponadto podatku obliczonego w formie ryczałtu nie pomniejsza się o kwotę składki zdrowotnej. Pobrany ryczałt płatnik przekazuje w terminie do dnia 20. miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Do tego samego urzędu skarbowego, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, płatnik przesyła roczną deklarację PIT-8AR.

Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że przesłanką do zastosowania opodatkowania ryczałtem jest określenie w umowie konkretnej kwoty należności. Jeżeli umowa zawiera jedynie sposób jej wyliczenia, np. jako iloczyn stawki (godzinowej, dziennej) i czasu pracy lub jako iloczyn stawki za czynność i liczbę tych czynności, zryczałtowany sposób opodatkowania nie jest możliwy. Bez względu na wysokość należności wynikających ze wskazanych umów, płatnik powinien wówczas pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 41 ustawy o pdof.

Przychodów z drobnych zleceń opodatkowanych ryczałtem nie łączy się z opodatkowanymi według skali podatkowej i tym samym nie wykazuje w zeznaniu rocznym.

Pobór zaliczki

Jeżeli umowa zlecenia zawarta z uczniem lub studentem nie spełnia kryteriów pozwalających na opodatkowanie wynikającej z niej należności ryczałtem, czyli nie podlega zaliczeniu do kategorii tzw. drobnych zleceń, wówczas zleceniodawca będący płatnikiem podatku dochodowego ma obowiązek poboru od tej należności zaliczek na podatek dochodowy. Zgodnie z podstawową zasadą zaliczka na podatek od umowy zlecenia wynosi 18% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości 20% przychodu oraz o potrącone składki społeczne, o ile takie występują. Tak obliczona zaliczka pomniejszana jest o składkę zdrowotną pobraną przez płatnika (art. 41 ust. 1 ustawy o pdof).

Ważne jest również to, że przy poborze zaliczki na podatek od umowy zlecenia płatnik nie stosuje 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1b ustawy o pdof. To z kolei oznacza, że może się zdarzyć, iż młodzież szkolna i studenci, którzy przychody z tego rodzaju umów osiągają jedynie w sezonie wakacyjnym, rozliczając je w zeznaniu rocznym wykażą w nim nadpłatę podatku dochodowego.

Na płatniku będącym zleceniodawcą ciąży obowiązek przekazania zaliczki na podatek w terminie do dnia 20. miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczkę, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Po zakończeniu roku zleceniodawca, w terminie do końca lutego roku następnego, przekazuje zleceniobiorcy informację PIT-11. W oparciu o zawarte w niej dane zleceniobiorca (lub jego przedstawiciel ustawowy, jeżeli zleceniobiorca jest młodociany) obowiązany jest do 30 kwietnia następnego roku podatkowego złożyć zeznanie podatkowe, w którym rozliczy przychody ze zleceń opodatkowane na zasadach ogólnych wraz z pozostałymi przychodami opodatkowanymi według skali podatkowej.