Kod tytułu ubezpieczenia pracownika

Pod koniec września 2017 r. pracownik ukończył wiek uprawniający go do emerytury, tj. 65 lat. Nie rozwiązał jednak z nami umowy o pracę i nie wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie uprawnień emerytalnych. Czy w tej sytuacji powinnam zmienić mu kod tytułu ubezpieczenia?

NIE. Nie należy zmieniać kodu tytułu ubezpieczenia pracownikowi, który wprawdzie ukończył wiek emerytalny, ale nie posiada ustalonego prawa do emerytury.

Informację o posiadanym przez pracownika prawie do emerytury pracodawca przekazuje do organu rentowego poprzez wpisanie w druku ZUS ZUA odpowiedniego kodu cyfrowego w piątym znaku. Jeśli posiada on prawo do emerytury, należy wpisać w tej pozycji cyfrę 1.

Prawo do emerytury ZUS ustala zasadniczo na wniosek osoby zainteresowanej, wydając w tej sprawie stosowną decyzję. Emerytem jest więc osoba mająca ustalone prawo do tego świadczenia, a nie osoba, która - tak jak w omawianym przypadku - ukończyła wiek emerytalny.

Dla rozstrzygnięcia momentu przyznania świadczenia emerytalnego istotne jest złożenie stosownego wniosku o świadczenie emerytalne. Nie ma natomiast znaczenia wcześniejsza data spełnienia przesłanek do nabycia uprawnień emerytalnych, jeśli zainteresowana osoba nie wystąpiła o przyznanie emerytury. Dlatego w przypadku gdy pracownik wystąpi o nią np. po kilku miesiącach od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego i otrzyma w tej sprawie stosowną decyzję ZUS, pracodawca dopiero wtedy powinien zmienić mu odpowiednio kod tytułu ubezpieczenia.

O zmianie kodu tytułu ubezpieczenia pracownika pracodawca informuje ZUS poprzez wyrejestrowanie z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA z dotychczasowym kodem oraz ponowne zgłoszenie go do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA z nowym kodem.

Firma zatrudniła (na podstawie umowy o pracę) osobę, która pobiera świadczenie przedemerytalne. Czy osoba taka podlega w ZUS wszystkim ubezpieczeniom? Jeśli tak, to z jakim kodem tytułu ubezpieczenia należy ją wykazać w druku ZUS ZUA?

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę w każdym przypadku podlega ubezpieczeniom w ZUS w sposób przewidziany dla pracowników. Fakt pobierania przez nią świadczenia przedemerytalnego nie zwalnia jej z obowiązku ubezpieczeń w tym organie. Zatem pracownika, o którym mowa w pytaniu, należy zgłosić do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 X X.

Z uwagi na to, że osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne nie jest traktowana w ZUS (dla celów ubezpieczeniowych) jako osoba z ustalonym prawem do emerytury, w piątym znaku kodu tytułu ubezpieczenia wpisać należy cyfrę "0". Informuje ona o tym, że ubezpieczony jest osobą niemającą ustalonego prawa do emerytury. Ponadto, jeżeli osoba, o której mowa w pytaniu, nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności (bądź nie poinformowała o nim pracodawcy), wówczas w szóstym znaku kodu tytułu ubezpieczenia należy również wpisać cyfrę 0.

Co do zasady, za każdy miesiąc kalendarzowy pracodawca sporządza i przekazuje do ZUS za pracownika (w tym również uprawnionego do świadczenia przedemerytalnego) dokumenty rozliczeniowe. Uwzględnia w nich należne składki ubezpieczeniowe od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji pracownika wypłat, podlegających składkom ZUS, od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego one dotyczą.