Hałas

Pełna aktywność zawodowa pracownika biurowego wymaga od niego skupienia, które często nie jest możliwe z powodu hałasu - niepożądanego i uporczywego dźwięku. Jednak oprócz złego wpływu na koncentrację uwagi, hałas może dodatkowo powodować: nerwice, bóle głowy, pobudliwość, osłabiony czas reakcji, nadciśnienie tętnicze, chorobę wrzodową.

W związku z występowaniem tego czynnika szkodliwego, ustawodawca nałożył na pracodawcę wiele powinności. Wynikają one między innymi z rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. nr 157, poz. 1318), dalej rozporządzenia w sprawie hałasu. Większość z tych obowiązków aktualizuje się dopiero, gdy czynnik ten jest na poziomie szkodliwym, a więc gdy ekspozycja na hałas w czasie 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy wynosi 85 dB. Takie natężenie dźwięku porównuje się często do ruchu ulicznego. Dla przykładu warto przytoczyć, że szept to około 20 dB, szum w biurach to około 50 dB, hałas emitowany przez odkurzacz - 60 dB, piła łańcuchowa - około 110 dB, eksplozja petardy to średnio około 160 dB.

Jest mało prawdopodobne, aby hałas występujący w biurze przekraczał dopuszczalne natężenie (był na poziomie szkodliwym), dlatego co do zasady, w miejscach tych nie zaistnieje obowiązek wykonywania jego pomiarów. To jednak nie powoduje, że pracodawca może ignorować jego występowanie w środowisku pracy, bowiem powinność podejmowania działań zapewniających możliwie najmniejszy hałas (stosowanie właściwie dobranych procesów, maszyn, urządzeń), a także rozwiązań organizacyjnych go obniżających, istnieje niezależnie od wysokości jego natężenia (§ 78-79 przepisów ogólnych).

Najczęstszym źródłem hałasu w pomieszczeniach biurowych są:

• sami pracownicy (głośne rozmowy, odgłosy kroków, trzaskanie drzwiami),
   
• urządzenia używane przez pracowników (komputery, drukarki, telefony, kserokopiarki),
   
• instalacje budynku (zwłaszcza wodno-kanalizacyjna),
   
• czynniki pochodzące z zewnątrz (hałas uliczny, hałas z pobliskich budów).

Dopuszczalne wartości hałasu na stanowiskach pracy ze względu na jego uciążliwość określa polska norma (PN-N-01307:1994). Według niej równoważny poziom dźwięku A dla biur projektowych czy pomieszczeń administracyjnych, nie powinien przekraczać wartości 55 dB (niezależnie od czasu, w jakim pracownik przebywa na danym stanowisku pracy). Natomiast dźwięk przenikający do wnętrza pomieszczeń od wszystkich źródeł hałasu (wyposażenia technicznego budynku, innych urządzeń w budynku i poza budynkiem) nie może przekraczać wartości 45 dB (źródło: www.ciop.pl).

Pierwszy pomiar należy przeprowadzić w razie przypuszczenia, że w pomieszczeniu panuje hałas o nadmiernym natężeniu (często występuje on w call center). Pamiętać przy tym należy, że jest to jeden z czynników szkodliwych, dlatego jego badanie można zlecić jedynie certyfikowanym laboratoriom. Poza tym, gdyby się okazało, że dopuszczalne natężenie zostało przekroczone, to w myśl § 13 rozporządzenia w sprawie czynników szkodliwych, pomiary należy powtarzać ze wskazaną w tym akcie częstotliwością (co rok lub co dwa lata), a to niestety generuje koszty. Warto więc rozważyć zastosowanie rozwiązań alternatywnych i w zależności od źródła czynnika:

• zdyscyplinować pracowników,
   
• zastąpić aktualny sprzęt cichszym,
   
• wymienić instalacje lub wykonać izolację akustyczną ścian (np. zamontować matę wygłuszającą),
   
• wymienić stolarkę okienną względnie uszczelnić aktualnie zamontowaną.