Ograniczony czas pracy przy komputerze pracownicy w ciąży

Pracownica zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy jest w ciąży, na dowód czego przedłożyła zaświadczenie lekarskie. Świadczy ona pracę przy wykorzystaniu komputera. Czy może pracować przy komputerze po 8 godzin na dobę? Czy przysługuje jej 5-minutowa przerwa po każdej godzinie pracy przy komputerze?

Kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka piersią (art. 176 § 1 K.p.). Katalog tych prac określa rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (Dz. U. z 2017 r. poz. 796).

Z załącznika do powołanego rozporządzenia wynika, że kobieta w ciąży może wykonywać pracę przy komputerze maksymalnie do 8 godzin na dobę, przy czym czas spędzony przy obsłudze monitora ekranowego nie może jednorazowo przekraczać 50 minut, po którym to czasie powinna nastąpić co najmniej 10-minutowa przerwa, wliczana do czasu pracy.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu pracownica w ciąży nadal może wykonywać pracę przy komputerze w pełnym wymiarze czasu pracy (do 8 godzin na dobę). Jednakże obowiązkowo po każdych 50 minutach pracy przy komputerze musi mieć zapewnioną 10-minutową przerwę w pracy, którą zalicza się do czasu pracy.

Jeżeli chodzi o 5-minutową przerwę po każdej godzinie pracy przy komputerze, to została ona uregulowana w § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. z 1998 r. nr 148, poz. 973). Przepis ten przewiduje, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom użytkującym w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy:

• łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nieobciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała - przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego lub
• co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Przepisy z zakresu prawa pracy nie regulują kwestii, które z wymienionych rozporządzeń ma pierwszeństwo w stosowaniu do kobiet w ciąży. Należy przyjąć, że jako przepis szczególny jest nim rozporządzenie w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży (...) nakładające obowiązek udzielania 10-minutowych przerw w pracy po 50-minutowej pracy przy obsłudze monitora ekranowego. W praktyce niemożliwe byłoby nawet udzielenie 5-minutowych przerw po każdej godzinie pracy przy komputerze, gdyż już po 50 minutach takiej pracy kobieta w ciąży ma prawo do 10-minutowej przerwy.

Biorąc powyższe pod uwagę, kobieta w ciąży ma prawo tylko do 10-minutowej przerwy w pracy po przepracowaniu 50 minut przy komputerze.