Ustalanie kwoty wolnej od potrąceń dla pracowników-twórców

Zamierzamy zatrudnić pracownika, któremu będą przysługiwały podwyższone koszty uzyskania przychodów dla twórców, ale tylko w odniesieniu do pewnej części wynagrodzenia za pracę. Pracownik ten ma zajęte wynagrodzenie za pracę na poczet należności niealimentacyjnych. W jaki sposób ustalić kwotę wolną od potrąceń dla tego pracownika?

Kwota wolna od potrąceń stanowi określony w przepisach procent minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na pdof oraz wpłat dokonywanych do PPK, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania (odliczeniu podlega też składka zdrowotna). Pracodawca, realizując potrącenia na poczet należności o charakterze niealimentacyjnym, jest zobowiązany stosować kwotę wolną od potrąceń. Ustalając jej wysokość, pracodawca stosuje parametry składkowo-podatkowe dotyczące danego pracownika. Pojawiły się więc pytania:

• czy w przypadku pracownika-twórcy, któremu przysługują 50% koszty uzyskania przychodów, przy określaniu kwoty wolnej od potrąceń należy uwzględniać takie właśnie koszty,
• jeżeli odpowiedź jest twierdząca, to w jaki sposób ustalić kwotę wolną od potrąceń, gdy 50% koszty uzyskania przychodów mają zastosowanie tylko do części wynagrodzenia.

Z takimi pytaniami nasze Wydawnictwo zwróciło się m.in. do Ministerstwa Finansów. Resort finansów w odpowiedzi z dnia 2 maja 2022 r. wskazał, że: "(...) przy dokonywaniu potrąceń z wynagrodzeń istotną rolę odgrywa kwota wolna od potrąceń. Podstawę do ustalenia kwoty wolnej od potrąceń stanowi wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku podatkowym. Na podstawie art. 87 § 1 Kodeksu pracy (...) z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego (...), jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,

2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,

4) kary pieniężne przewidziane w art. 108.

Kwoty wolne od potrąceń stosuje się w wartościach netto, a obliczając kwotę wolną od potrąceń, należy wziąć pod uwagę czynniki składkowo-podatkowe danego pracownika. Jeżeli zatem w odniesieniu do konkretnego podatnika mają zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodu, to obliczając zaliczkę na podatek dochodowy, do części przychodu płatnik zastosuje 50% koszty, a do pozostałej »zwykłe« pracownicze. Zasada obowiązuje od lat i nie uległa zmianie w ostatnim czasie".

Odnosząc się do przytoczonego stanowiska, można przyjąć, że w przypadku gdy zastosowanie znajdują zarówno podstawowe, jak i 50% koszty uzyskania przychodów, przy ustalaniu kwoty wolnej od potrąceń należy wziąć pod uwagę, jaka część wynagrodzenia pracownika objęta jest 50% kosztami uzyskania przychodów i w odpowiednim zakresie zastosować te koszty.