vademecum kadrowego, składki ZUS, zasiłki, wynagrodzenia, urlopy, bhp
lupa
A A A

Świadczenia socjalne w firmie - Dodatek nr 4 do Ubezpieczeń i Prawa Pracy nr 4 (622) z dnia 10.02.2025

Elementy kryterium socjalnego

Kryterium socjalne składa się z trzech odrębnych składowych (w niektórych orzeczeniach sądowych łącznie są określane mianem kryteriów socjalnych). Chociaż żadna z nich nie jest zdefiniowana w ustawie o Funduszu, tę kwestię rozstrzygnęła judykatura - patrz tabela 2. Wszystkie trzy elementy nie muszą wystąpić łącznie ani ze sobą nie konkurują, ponieważ każdy z nich jest równoważny i stanowi odrębne kryterium w ramach kryterium socjalnego, chociaż w orzecznictwie istnieje też stanowisko przeciwne. Ich kolejność w art. 8 ust. 1 ustawy o Funduszu ma charakter przypadkowy, której ustawodawca nie nadaje żadnego znaczenia (por. m.in. wyroki SA w Białymstoku: z 14 stycznia 2014 r., sygn. akt III AUa 724/13, z 14 czerwca 2013 r., sygn. akt III AUa 1299/12 i z 5 listopada 2013 r., sygn. akt III AUa 502/13).

W orzecznictwie podkreśla się, że: "(...) To charakter usługi wyznacza czy decydującym do jej przyznania okaże się sytuacja życiowa, rodzinna, czy też materialna. Kryteria socjalne w procesie redystrybucji środków Funduszu nie konkurują ze sobą. Ich relacja polega na wzajemnym uzupełnianiu się. Oznacza to, że przywiązywanie nadmiernej wagi do kryterium majątkowego może okazać się zawodne. Konwergencja majątkowa i rodzinna pracowników może uzasadniać wypłatę bonów świątecznych w jednakowej wysokości. (...)". Taki pogląd (zwłaszcza w odniesieniu do paczek świątecznych dla dzieci) ma obecnie charakter dominujący. Jest wyrażony m.in. w powołanych wcześniej wyrokach: SN z 2 października 2019 r., SO w Łodzi z 7 grudnia 2021 r. (sygn. akt VIII U 1291/21), SA w Łodzi z 22 czerwca 2018 r. oraz wyrokach SA w Białymstoku: z 29 kwietnia 2015 r. (sygn. akt III AUa 1563/14) i z 14 stycznia 2014 r. (sygn. akt III AUa 711/13). Z kolei w wyroku z 18 lutego 2016 r. (sygn. akt II UK 37/15, OSNP 2017/9/115) Sąd Najwyższy podkreślił, że regulamin Funduszu powinien wskazywać szczegółowe wyznaczniki sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Bez nich nie jest bowiem jasne czy świadczenie może być przyznane, gdy osoba uprawniona spełnia wszystkie kryteria w ramach kryterium socjalnego, tylko jedno z nich czy też dwa.

Tabela 2. Składowe kryterium socjalnego przy przyznawaniu świadczeń socjalnych

Lp. Rodzaj składowej Cechy charakterystyczne Przykładowe zastosowanie
1. Sytuacja materialna (kryterium materialne) zwykle utożsamiana z poziomem dochodów osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (tzw. kryterium dochodowe - patrz pkt 1.3.), przy czym to regulamin Funduszu powinien rozstrzygać o jego ustalaniu
- usługi i świadczenia na rzecz wypoczynku; kryterium materialne może być łączone z kryterium rodzinnym, zwłaszcza gdy beneficjentami są dzieci
- pomoc okolicznościowa (np. świąteczna) o charakterze materialnym; kryterium materialne może występować łącznie z rodzinnym albo może być nim zastąpione w przypadku dzieci
- zwrotna lub bezzwrotna pomoc na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową; kryterium materialne zwykle występuje obok kryterium życiowego, uwzględniającego warunki mieszkaniowe
2. Sytuacja rodzinna (kryterium rodzinne) stan rodzinny pracownika, tj. liczba osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub pod jego opieką
- usługi na rzecz opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego; kryterium rodzinne może być łączone z kryterium materialnym i/lub życiowym
3. Sytuacja życiowa (kryterium życiowe) wszystkie okoliczności (niekwalifikowane do kryterium materialnego i rodzinnego), o charakterze wyjątkowym i nadzwyczajnym, wpływające zwykle negatywnie na sytuację osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu, wywołane np. klęskami żywiołowymi (powódź, pożar, susza), indywidualnymi zdarzeniami losowymi (wypadek komunikacyjny, pożar domu/mieszkania) albo chorobą 
- pomoc rzeczowa lub materialna w postaci zapomogi losowej (np. w razie długotrwałej choroby); kryterium życiowe może być łączone z kryterium materialnym i/lub rodzinnym przy zapomogach socjalnych
 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.KodeksPracy.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

wrzesień 2025
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
16
17
18
19
20
21
23
24
25
26
27
28
29
30
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
KODEKS PRACY, Prawo Pracy
UMOWA O PRACĘ - druk, przykład. Wypowiedzenie (rozwiązanie) umowy o pracę.
Wszystko o urlopach pracowniczych - wypoczynkowy, bezpłatny, macierzyński, szkoleniowy
Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60