Udzielanie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 31 (2219) z dnia 17.04.2025
Przejęcie urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka lub innego członka rodziny
Rezygnacja z urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka na rzecz pracownika - ojca wychowującego dziecko może nastąpić po wykorzystaniu przez matkę po porodzie co najmniej 14 lub 8 tygodni urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 4 i § 6 K.p.). Pracownik - ojciec wychowujący dziecko może skorzystać z części urlopu macierzyńskiego również wtedy, gdy matka nie korzystała z takiego urlopu, ale pobierała zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu niż stosunek pracy, za okres odpowiadający części okresu urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 5 i § 7 K.p.).
W określonych przypadkach urlop macierzyński mogą przejąć również inni niż ojciec dziecka członkowie rodziny. Kodeks pracy w art. 1751 definiuje innego niż ojciec dziecka najbliższego członka rodziny poprzez odesłanie do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zgodnie z art. 32 ust. 2 tej ustawy za członka rodziny (obok ojca dziecka i dzieci zasadniczo do lat 14) uważa się m.in. małżonka, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.
Ubezpieczony - ojciec dziecka lub ubezpieczony - inny członek najbliższej rodziny może natomiast skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego pozostałego do wykorzystania po rezygnacji z niego przez matkę dziecka - o ile przerwie działalność zarobkową w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Przypadki przejęcia urlopu macierzyńskiego od matki dziecka przedstawiono w ramce.
Przekazanie urlopu macierzyńskiego pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko albo pracownikowi - innemu członkowi najbliższej rodziny
| »
|
W przypadku rezygnacji przez matkę dziecka z urlopu/zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu przez nią co najmniej 14 tygodni urlopu/zasiłku po porodzie, ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu przypadającej po dniu rezygnacji.
|
| »
|
Jeżeli matka dziecka legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji zrezygnuje z urlopu/zasiłku po wykorzystaniu przez nią co najmniej 8 tygodni urlopu/zasiłku po porodzie, ojcu dziecka albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu przypadającej po dniu rezygnacji.
|
| »
|
Jeżeli matka dziecka legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji zrezygnuje z urlopu/zasiłku po wykorzystaniu przez nią co najmniej 8 tygodni urlopu/zasiłku po porodzie, ojcu dziecka albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu przypadającej po dniu rezygnacji.
|
| »
|
W przypadku przerwania przez matkę dziecka urlopu/zasiłku po wykorzystaniu przez nią co najmniej 8 tygodni urlopu/zasiłku po porodzie, ze względu na przebywanie w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym z uwagi na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, ojcu dziecka albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu odpowiadającej okresowi, w którym matka dziecka przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym.
|
| »
|
W razie zgonu pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczonej - matki dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, ojcu wychowującemu dziecko albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu przypadającej po dniu zgonu.
|
| »
|
W przypadku porzucenia dziecka przez pracownicę w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczoną - matkę dziecka w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, ojcu dziecka albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu przypadającej po dniu porzucenia dziecka, nie wcześniej jednak niż po wykorzystaniu przez pracownicę/ubezpieczoną 8 tygodni urlopu/zasiłku po porodzie.
|
| »
|
W przypadku zgonu matki dziecka nieobjętej ubezpieczeniem albo nieposiadającej tytułu do objęcia ubezpieczeniem, porzucenia przez nią dziecka lub niemożności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji, ojcu dziecka albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje prawo do części urlopu przypadającej po dniu zgonu matki dziecka, porzucenia przez nią dziecka albo powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji.
|
| »
|
W razie podjęcia przez matkę dziecka, nieposiadającą tytułu do objęcia ubezpieczeniem, zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, ojcu dziecka przysługuje, w okresie trwania zatrudnienia matki dziecka, prawo do części urlopu przypadającej od dnia podjęcia zatrudnienia przez matkę dziecka aż do wyczerpania wymiaru, o którym mowa w art. 180 § 1 K.p.
|
|
