Zwolnienie z obowiązku wykonywania pracy

Przepisy prawa pracy przewidują jeszcze inne sytuacje, które obligują pracodawcę do wypłaty wynagrodzenia mimo niewykonywania pracy przez pracownika. Obejmują one m.in. czas nieprzepracowany z uwagi na:

1) zmniejszenie wymiaru czasu pracy do 8 godzin w przypadku zastosowania równoważnego systemu czasu pracy, pracy w ruchu ciągłym, skróconego tygodnia pracy bądź weekendowego systemu czasu pracy dla:

• pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych,
   
• pracownic w ciąży,
   
• pracowników opiekujących się dzieckiem do lat 4, jeżeli nie wyrazili zgody na przedłużony wymiar dobowy (art. 148 K.p.),

2) zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy dla:

• pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią zatrudnionych przy pracach wzbronionych bez względu na stopień narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne, jeśli nie ma możliwości przeniesienia ich do innej pracy,
   
• pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią zatrudnionych przy pozostałych pracach wzbronionych kobietom, jeśli dostosowanie warunków pracy albo skrócenie czasu pracy jest niemożliwe lub niecelowe, a przeniesienie do innej pracy nie jest możliwe (art. 179 K.p.).

Możliwość ta zostanie wprowadzona w nowym art. 36² K.p., który zostanie dodany ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1220).

Uwaga! Sposób obliczania wynagrodzenia za okres zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia określa przepis § 5 rozporządzenia o wynagrodzeniu. W myśl powołanego przepisu, przy ustalaniu wynagrodzenia za ten okres stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy. Powyższe nie znajdzie zastosowania do wynagrodzenia za okres zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia na mocy art. 36² K.p. oraz po 21 lutego 2016 r. do wynagrodzenia za okres zwolnienia pracownicy w ciąży lub karmiącej dziecko piersią z obowiązku świadczenia pracy. W dniu 22 lutego 2016 r. wejdzie bowiem w życie nowelizacja rozporządzenia o wynagrodzeniu dokonana rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. poz. 2000). W drodze tego aktu dotychczasowa treść przepisu § 5 będzie oznaczona jako ustęp 1, a po nim zostanie dodany ustęp 2 w brzmieniu: "Przy ustalaniu wynagrodzenia za okres:

1) zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia (art. 36² Kodeksu pracy),

2) zwolnienia pracownicy w ciąży lub karmiącej dziecko piersią z obowiązku świadczenia pracy (art. 179 § 5 Kodeksu pracy)

stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop.".