Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy w zakładzie pracy - Dodatek nr 6 do Ubezpieczeń i Prawa Pracy nr 6 (432) z dnia 10.03.2017
Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy w zakładzie pracy
Szczegółowy spis treści
WSTĘP
Pojawienie się inspektora pracy w zakładzie pracy stawia służby kadrowo-księgowe oraz bhp pracodawcy w stan najwyższej gotowości. Do takiej wizyty można się jednak przygotować, co niewątpliwie ograniczy związany z nią stres. (...)
1. Zasady przeprowadzania kontroli
Kontrole różnią się od siebie, gdyż ich uczestnikami są inne podmioty, więc muszą uwzględniać tematykę kontroli, specyfikę branży lub danego zakładu pracy oraz osobowość i temperament osób w nich uczestniczących. (...)
1.1. Termin kontroli
Inspektorzy pracy są uprawnieni do przeprowadzania o każdej porze dnia i nocy kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, dotyczących legalności zatrudnienia, stanu bhp oraz wypłacania wynagrodzenia odpowiadającego wysokości minimalnej stawki godzinowej. (...)
1.2. Powody kontroli
Pracodawców zwykle interesuje powód, dla którego inspektor pracy zawitał do ich zakładu. W praktyce kontrole spowodowane są jedną z trzech przyczyn:
harmonogramem kontroli - ustalanym centralnie na (...)
1.3. Kontrolowane podmioty
Inspektorzy kontrolują przede wszystkim pracodawców, tj. jednostki organizacyjne, nawet te nieposiadające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne, jeśli tylko zatrudniają one pracowników ( (...)
1.4. Miejsce przeprowadzenia kontroli
Zwykle kontrolę przeprowadza się w siedzibie podmiotu kontrolowanego, w zakładzie pracy lub też w innych miejscach wykonywania jego zadań ( (...)
2.1. Kto może przeprowadzać kontrole?
Czynności kontrolne przeprowadzają inspektorzy pracy działający w ramach właściwości terytorialnej poszczególnych okręgowych inspektoratów pracy ( (...)
2.2. Uprawnienia inspektora pracy
W celu umożliwienia inspektorowi pracy sprawnego przeprowadzenia kontroli ustawa o PIP przyznaje mu szereg uprawnień ( (...)
3. Przebieg kontroli
Wchodząc do zakładu inspektor powinien się wylegitymować (art. 24 ust. 2 ustawy o PIP). (...)
3.1. Upoważnienie
Kolejnym dokumentem, który inspektor przedkłada przedsiębiorcy, jest imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Jest ono sporządzone w dwóch egzemplarzach, z których jeden inspektor pozostawia w zakładzie pracy. Warto zapoznać się z jego treścią, (...)
3.2. Spotkanie z pracodawcą i przedstawicielami załogi
Kontrola rozpoczyna się tradycyjnie od zgłoszenia przez inspektora swojej obecności dyrektorowi lub prezesowi podmiotu kontrolowanego - gospodarzowi terenu, na którym inspektor przez pewien czas będzie wykonywał swoją pracę. (...)
3.3. Weryfikacja wykonania wcześniejszych zaleceń
Zanim inspektor podejmie czynności kontrolne (tj. zażąda niezbędnych dokumentów czy zwizytuje stanowiska pracy) wpisze się do książki kontroli. Najczęściej zrobi to już w trakcie spotkania z pracodawcą, ewentualnie zaraz po (...)
3.4. Obowiązki pracodawcy
Podmiot kontrolowany ma obowiązek zapewnić inspektorowi warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli ( (...)
3.5. Wybór osób objętych kontrolą i przystąpienie do kontroli
Ten etap kontroli jest najbardziej zróżnicowany, gdyż jego przebieg musi być dostosowany do przedmiotu kontroli, czyli badanych w trakcie jej trwania zagadnień. Najszybciej i najsprawniej inspektor przeprowadzi kontrolę skargową, pod (...)
4. Najczęściej kontrolowane zagadnienia
Decyzję o zakresie kontroli podejmuje inspektor pracy. Choć przyczyny wizyty w zakładzie (np. skarga pracownicza, harmonogram kontroli PIP) determinują rodzaje zagadnień, które będą interesować kontrolującego, do niego należy decyzja jak (...)
4.1. Wynagrodzenia
Niemal każda kontrola PIP obejmuje kwestie związane z wynagrodzeniem za pracę i innymi świadczeniami pieniężnymi związanymi z pracą. Dla pracowników jest to z oczywistych względów priorytet, a ze względu na dużą liczbę stwierdzanych (...)
4.1.1. Rodzaj dokumentów podlegających kontroli
Kontrolę dotyczącą płac inspektor pracy rozpocznie od zapoznania się z wewnątrzzakładowymi źródłami prawa, tj.:
regulaminem pracy, z którego dowie się o przyjętym w zakładzie terminie i częstotliwości wypłaty wynagrodzenia (...)
4.1.2. Kontrolowane zagadnienia
Do zagadnień, które inspektor zbada w trakcie kontroli dotyczącej wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy należą:
terminowość wypłacania wynagrodzenia i innych świadczeń. Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się co (...)
4.1.3. Środki prawne
Stwierdzenie nieprawidłowości w zakresie wypłacania wynagrodzeń lub innych świadczeń ze stosunku pracy pozwala inspektorowi zastosować:
wystąpienie - jeśli kwota należnego świadczenia jest sporna (np. nie została (...)
4.2. Czas pracy
Z podobną częstotliwością inspektorzy sprawdzają kwestie związane z czasem pracy. Są one bowiem ściśle związane z wypłatą wynagrodzenia (szczególnie za pracę w godzinach nadliczbowych), a stopień komplikacji tej materii powoduje, że niemal w każdej (...)
4.2.1. Przedział czasu objęty kontrolą
Kontrolę czasu pracy inspektor rozpocznie od przejrzenia regulaminu pracy lub układu zbiorowego pracy, a w firmach zatrudniających mniej niż 50 pracowników, w których nie funkcjonują organizacje związkowe - obwieszczenia o systemach (...)
4.2.2. Rodzaj dokumentów podlegających kontroli
Na tym etapie inspektor przechodzi do właściwych czynności kontrolnych, przeprowadzanych na wybranej grupie pracowników. W odniesieniu do nich inspektor zażąda przedłożenia:
akt osobowych - ustalając na (...)
4.2.3. Kontrolowane zagadnienia
Analiza wymienionych dokumentów pozwala inspektorowi stwierdzić, czy losowo wybrani do kontroli pracownicy świadczyli pracę w:
godzinach nadliczbowych ( (...)
4.2.4. Zastosowane środki prawne
Nieprawidłowości stwierdzone w zakresie czasu pracy inspektor reguluje wystąpieniem (art. 11 pkt 8 ustawy (...)
4.3. Urlopy
W zakresie prawnej ochrony pracy mieści się kontrola prawidłowości udzielania pracownikom urlopów wypoczynkowych. Sprawy te są dość często przedmiotem skarg pracowniczych. (...)
4.3.1. Rodzaj dokumentów podlegających kontroli
Weryfikacja prawidłowości udzielania pracownikom urlopów wypoczynkowych wymaga sprawdzenia następujących dokumentów:
ewidencji czasu pracy - w której powinien być odnotowany każdy dzień urlopu pracownika ( (...)
4.3.2. Kontrolowane zagadnienia
Na podstawie ww. dokumentów inspektor sprawdzi następujące kwestie:
prawidłowość ustalania wymiaru urlopu wypoczynkowego, zwłaszcza przy pierwszej pracy zawodowej ( (...)
4.3.3. Środki prawne
Nieprawidłowości wykazane w trakcie kontroli dotyczącej urlopów wypoczynkowych inspektor pracy reguluje wystąpieniem.
(...)
4.4. Bezpieczeństwo i higiena pracy
Inspektorzy pracy kontrolują również kwestie związane z szeroko pojętym bhp w zakładzie. Ta część każdej kontroli musi w sposób szczególny uwzględniać specyfikę danego zakładu pracy, rodzaj wykonywanych prac, używane maszyny i urządzenia (...)
4.4.1. Rodzaj dokumentów podlegających kontroli
W trakcie tego rodzaju kontroli inspektor ma najmniej "papierkowej" pracy, gdyż polegają one w głównej mierze na wizytacji stanowisk pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych.
(...)
4.4.2. Kontrolowane zagadnienia
Choć kontrole z zakresu bhp muszą uwzględniać specyfikę zakładu, istnieje pewien kanon zagadnień, który sprawdzany jest podczas każdej kontroli PIP dotyczącej tej materii. Należą do nich:
(...)
4.4.3. Środki prawne
Większość nieprawidłowości stwierdzonych w zakresie bhp inspektor pracy reguluje za pomocą decyzji administracyjnych - tj. nakazów. Może przy tym wyznaczyć termin na ich realizację (tzw. nakazy terminowe) lub też (...)
5. Zakończenie kontroli
Pracodawca rzadko uczestniczy w czynnościach prowadzonych przez inspektora pracy w zakładzie, ograniczając się do wyznaczenia osoby, która będzie dostarczała kontrolującemu niezbędne dokumenty, udzielała wyjaśnień i oprowadzała po zakładzie. Osobisty kontakt kierownictwa (...)
5.1. Zawartość protokołu z kontroli
Protokół zawiera wszelkie ustalenia poczynione przez inspektora w trakcie kontroli (art. 31 ust. 1 (...)
5.2. Uprawnieni do podpisania protokołu
Protokół z kontroli podpisują strony kontroli, tj.: inspektor prowadzący kontrolę oraz osoba lub organ reprezentujący kontrolowany podmiot ( (...)
5.3. Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa oraz świadków
Przy podpisywaniu protokołu kontrolowany podmiot może wskazać znajdujące się w jego treści (lub w załącznikach) informacje, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Inspektor umieszcza o nich wzmiankę w protokole skutkującą brakiem możliwości ich ujawnienia (...)
5.4. Termin podpisania protokołu z kontroli
Podpisanie protokołu kończy postępowanie kontrolne inspektora, gdyż wydanie środków prawnych to czynność pokontrolna, oparta na ustaleniach poczynionych w trakcie kontroli i udokumentowanych w protokole. Podpisanie protokołu odbywa się zwykle w siedzibie kontrolowanej (...)
5.5. Zastrzeżenia do protokołu z kontroli
Kontrolowany ma 7 dni na wniesienie umotywowanych zastrzeżeń do protokołu z kontroli ( (...)
6. Środki prawne inspektora pracy
Podpisanie protokołu z kontroli wieńczy postępowanie kontrolne inspektora. Na tym etapie kończy się ustalanie i dokumentowanie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania prawa pracy, przepisów i zasad bhp oraz przepisów dotyczących legalności zatrudnienia, (...)
6.1. Polecenia
Inspektor może wydawać w czasie kontroli ustne polecenia w celu usunięcia uchybień, które mogą być usunięte w trakcie trwania kontroli lub niezwłocznie po jej zakończeniu ( (...)
6.2. Wystąpienia
Wystąpienie jest niewładczą czynnością inspektora pracy. Nie jest ono obwarowane przymusem prawnym, a przepisy nie przewidują sankcji za jego niezrealizowanie.
Uwaga! Pracodawca nie może zlekceważyć wniosków (...)
6.3. Nakazy
Nakaz jest najsilniejszym środkiem oddziaływania inspektora pracy, gdyż stanowi decyzję administracyjną i jest obwarowany przymusem prawnym. Jego niewykonanie jest zagrożone sankcją (stanowi wykroczenie z (...)
6.3.1. Przedmiot nakazów
Za pomocą decyzji administracyjnych (tj. nakazów) inspektor pracy reguluje nieprawidłowości stwierdzone w zakresie bhp. W tym celu kontrolujący są uprawnieni do:
1) nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień (...)
6.3.2. Rodzaje nakazów
Oprócz podziału decyzji ze względu na ich przedmiot na dotyczące bhp i płacowe, nakazy można również podzielić z uwagi na techniczną stronę ich wydawania. Mogą one bowiem przyjmować formę decyzji: (...)
6.4. Egzekucja
Pracodawca, który nie wykonuje nakazu naraża się na wszczęcie przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego. Najpierw inspektor skieruje do niego pisemne upomnienie, w którym ponownie wezwie pracodawcę do wykonania obowiązków określonych (...)
7. Sankcje inspektora pracy
O wizycie inspektora w firmie nie zapomnimy wraz opuszczeniem przez niego zakładu, a nawet później - po otrzymaniu od niego środków prawnych (tj. nakazów i wystąpień). Jeśli bowiem w trakcie kontroli stwierdził on (...)
7.1. Sankcjonowanie wykroczeń
Niektóre ze stwierdzanych przez inspektorów pracy w trakcie kontroli naruszeń prawa pracy, legalności zatrudnienia lub przepisów i zasad bhp stanowią jednocześnie wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Ustawowa definicja przewiduje, że wykroczeniem (...)
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.KodeksPracy.pl » |
Więcej w zasobach płatnych
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
15.09.2025 (poniedziałek)
22.09.2025 (poniedziałek)
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
Przydatne linki
| ||||||||||||
|
||||||||||||