Czas pracy - wybrane aspekty - Dodatek nr 6 do Ubezpieczeń i Prawa Pracy nr 6 (456) z dnia 10.03.2018
Czas pracy - wybrane aspekty
Szczegółowy spis treści
WSTĘP
Kodeksowe regulacje z zakresu czasu pracy niezmiennie budzą wiele wątpliwości. Prawidłowe zaplanowanie, a następnie rozliczenie czasu pracy zalicza się natomiast do grupy najistotniejszych uprawnień/obowiązków pracodawców. Warto poprzedzić je ugruntowaniem wiedzy (...)
1. Czym jest czas pracy?
Zgodnie z ustawową definicją, zawartą w art. 128 § 1 K.p., jest to czas, w którym pracownik (...)
2. Okresy zaliczane do czasu pracy
Do czasu pracy zalicza się niektóre okresy nieświadczenia pracy, w tym przede wszystkim:
przerwy w pracy na posiłek oraz regenerację sił, trwające nieprzerwanie 15 minut bądź dłużej, (...)
3. Okresy niezaliczane do czasu pracy
Do czasu pracy nie zalicza się okresów niewykonywania pracy wynikających z następujących okoliczności:
stosowania przerywanego czasu pracy, w zakresie przerwy między dwoma odcinkami pracy,
przerwy w pracy (...)
4. Pojęcie dyżuru
Zgodnie z definicją zawartą w art. 1515 K.p., dyżurem jest pozostawanie pracownika - na polecenie pracodawcy (...)
1. Systemy i rozkłady czasu pracy
Właściwa organizacja czasu pracy, która pozostaje w gestii pracodawcy, wymaga m.in. wyboru właściwego systemu czasu pracy, gwarantującego wykorzystanie potencjału załogi w zakreślonych przez przepisy ramach czasowych.
Przepisy Kodeksu (...)
2. System podstawowy
Znaczna część zatrudnionych świadczy pracę w ramach podstawowych norm czasu pracy, tzw. systemu podstawowego. Klasycznym jego przykładem jest praca od poniedziałku do piątku po 8 godzin dziennie w stałych ramach (...)
3. System równoważnego czasu pracy
Równoważny system czasu pracy w tzw. wariancie podstawowym może być wprowadzony, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją ( (...)
4. System przerywanego czasu pracy
System przerywanego czasu pracy umożliwia wprowadzenie przerwy w czasie pracy, trwającej nie dłużej niż 5 godzin, powodującej podzielenie dniówki na dwie części. Okres przerwy nie jest wliczany do czasu (...)
5. Praca w ruchu ciągłym
Istnieją zakłady, w których praca, ze względu na technologię produkcji lub potrzebę ciągłego zaspokajania potrzeb ludności, nie może być przerwana. Proces pracy musi trwać w sposób ciągły. Praca wykonywana nieprzerwanie (...)
6. System skróconego tygodnia pracy
Cechą wyróżniającą system skróconego tygodnia pracy od pozostałych systemów lub rozkładów jest wykonywanie pracy przez mniej niż 5 dni w tygodniu, przy przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy do maksymalnie 12 (...)
7. System weekendowy
System zwany w praktyce kadrowej weekendowym zakłada wykonywanie pracy tylko w piątki, soboty, niedziele i święta. Jak wynika z (...)
8. Zadaniowy czas pracy
Pracownik nie zawsze musi świadczyć pracę pod ścisłym nadzorem pracodawcy oraz w przedziale godzin przez niego wyznaczonym. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy, jej organizacją lub miejscem wykonywania pracy, (...)
9. Ruchoma organizacja pracy
Zgodnie z art. 1401 § 1 i 2 K.p. rozkład czasu pracy może przewidywać:
(...)
10. Skrócona norma przy pracach szkodliwych, uciążliwych i monotonnych
Przepisy Kodeksu pracy przewidują skrócenie podstawowych norm czasu pracy (8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień) w stosunku do zatrudnionych przy pracach szczególnie szkodliwych lub szczególnie uciążliwych (...)
11. Indywidualny rozkład czasu pracy
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty ( (...)
12. Wprowadzanie systemów czasu pracy
Zasadniczo poszczególne systemy czasu pracy, jak też rozkłady czasu pracy, wprowadzane są w drodze postanowień układów zbiorowych, regulaminów pracy lub poprzez obwieszczenie. Ten ostatni tryb postępowania stosowany jest przez (...)
1. Rozkład czasu pracy
Plan pracy w danym okresie rozliczeniowym, w sposób zasadniczy organizujący proces pracy poprzez określenie dni roboczych, z wyszczególnieniem godzin jej rozpoczęcia i zakończenia oraz dni wolnych od pracy, nazywany jest rozkładem czasu (...)
2. Okres rozliczeniowy
Przepisy kodeksowe nie definiują okresu rozliczeniowego. Rozumienie tego pojęcia wywodzi się z ogółu przepisów Kodeksu pracy regulujących czas pracy, w tym zwłaszcza ustalających sposób obliczania wymiaru.
Można przyjąć, (...)
3. Wymiar czasu pracy
Metoda obliczania wymiaru czasu pracy została określona w art. 130 § 1 i 2 K.p. Obowiązujący (...)
1.1. Regulacje ogólne
Niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy. Wykaz świąt zawiera ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 90). Pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy w niedziele (...)
1.2. Zakaz pracy w handlu
Ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy określają przepisy ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele (...)
2. Rekompensowanie pracy w niedziele i święta
Jak wspomnieliśmy wcześniej, pracownik, który świadczył pracę w niedziele i święta, powinien otrzymać dzień wolny od pracy:
w przypadku pracy w niedzielę - w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub (...)
1. Ustalenie pory nocnej
Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 2100 a 700 (art. 1517 K.p.). Każdy (...)
2. Zakaz pracy w porze nocnej
Ze względu na szczególną ochronę jaką prawo pracy roztacza nad pracownikami wykonującymi funkcje rodzicielskie oraz nad osobami małoletnimi, zabronione jest zatrudnianie w porze nocnej pracownic w ciąży oraz pracowników młodocianych (...)
3. Dodatek za pracę w nocy
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w nocy, w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. W stosunku do pracowników, wykonujących pracę (...)
1. Odpoczynek dobowy
Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku tzw. dobowego ( (...)
2. Odpoczynek tygodniowy
W każdym tygodniu pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tzw. tygodniowego, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego ( (...)
1. Pojęcie godzin nadliczbowych
Zgodnie z art. 151 § 1 K.p. godziną nadliczbową jest każda godzina pracy przekraczająca obowiązujące (...)
2. Zakaz pracy ponadnormatywnej
Kodeks pracy przewiduje kilka wyłączeń podmiotowych w zakresie pracy nadliczbowej.
Zlecanie godzin nadliczbowych kobiecie w ciąży oraz pracownikowi młodocianemu jest niedozwolone ( (...)
3. Rozliczanie godzin nadliczbowych
Kodeks pracy wyodrębnia trzy rodzaje godzin nadliczbowych, w tym:
dwa z przekroczenia norm czasu pracy:
dobowej (zazwyczaj przekroczenie 8. godziny, choć dla grup (...)
4. Limity pracy ponadnormatywnej
Ustawowy limit godzin nadliczbowych wynosi 150 w ciągu roku kalendarzowego. To ograniczenie dotyczy jednak tylko nadgodzin wypracowanych z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy. Limit godzin nadliczbowych jest przyporządkowany do danego roku (...)
5.1. Termin wypłaty
Pracę pozarozkładową, która prowadzi do nadgodzin, opłaca się normalnym wynagrodzeniem w miesiącu jej wystąpienia, bowiem liczba godzin przepracowanych jest znana na bieżąco. Dodatki lub czas wolny za przekroczenia dobowe (...)
5.2. Sposób obliczania normalnego wynagrodzenia
Normalne wynagrodzenie za godziny nadliczbowe obejmuje wszystkie składniki, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, bez względu na ich nazwę, jeżeli ma do nich prawo na podstawie regulacji wewnątrzzakładowych, a więc (...)
5.3. Obliczanie dodatku za godziny nadliczbowe
Wysokość dodatku za godziny nadliczbowe zależy od rodzaju oraz pory dnia, w której one wystąpiły, a także od kategorii normy (przedłużonego wymiaru), która została przekroczona. Jeśli praca nadliczbowa wystąpiła wskutek (...)
5.4. Udzielanie czasu wolnego za nadgodziny
Praca w godzinach nadliczbowych nie musi być rekompensowana wypłatą dodatku do wynagrodzenia. Jak już wspominaliśmy w zamian za nadgodziny może być udzielony pracownikowi czas wolny.
W przypadku przekroczeń dobowych, (...)
6. Praca ponad normę bez dodatków
Niektórzy pracownicy, będąc zobowiązanymi do pracy, w razie konieczności, w wymiarze przekraczającym normę dobową lub średniotygodniową, nie mają z tego tytułu prawa do wynagrodzenia, ani też do dodatku za pracę w godzinach (...)
1. Podróż służbowa pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy i pracujących w ruchomym rozkładzie czasu pracy
Stanowiska resortu pracy udostępnione naszemu Wydawnictwu 3 marca 2017 r.: (...)
1.1. W sprawie podróży służbowej pracownika objętego zadaniowym systemem czasu pracy (stanowisko z 4 stycznia 2017 r.)
"Jeżeli podróż służbowa mieści się w zakresie obowiązków służbowych pracownika objętego systemem zadaniowego czasu pracy i w ramach tej podróży pracownik ma realizować zadania (obowiązki) wynikające z zawartego z pracodawcą porozumienia, o którym mowa (...)
1.2. W sprawie podróży służbowej pracownika objętego systemem zadaniowego czasu pracy oraz pracownika zatrudnionego w tzw. ruchomym rozkładzie czasu pracy (stanowisko z 30 listopada 2016 r.)
"Problematyka podróży służbowej w kontekście czasu pracy nie jest uregulowana wprost w konkretnym przepisie Kodeksu pracy. Z przepisów Kodeksu pracy wynika jedynie, że czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji (...)
2. Odpracowanie wyjść prywatnych przez pracowników niepełnosprawnych
W dniu 10 sierpnia 2017 r. Główny Inspektorat Pracy udostępnił naszemu Wydawnictwu stanowisko Komisji Prawnej GIP z 28 października 2014 r. w sprawie możliwości odpracowania przez pracowników niepełnosprawnych czasu zwolnienia udzielonego w celu załatwienia (...)
3. Ustalanie nadgodzin w razie nieobecności w pracy w czasie rozkładowym
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 28 października 2016 r. udostępniło naszemu Wydawnictwu stanowisko w sprawie nieobecności i pracy w nadgodzinach. Czytamy w nim: "Zgodnie z art. 151 § 1 Kodeksu pracy pracą w godzinach nadliczbowych jest praca (...)
4. Obniżenie wymiaru czasu pracy, gdy pracownik choruje w dniu wyznaczonym jako wolny od pracy w zamian za święto
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 19 lipca 2016 r. udostępniło naszemu Wydawnictwu stanowisko w sprawie obniżenia wymiaru czasu pracy, gdy pracownik choruje w dniu wyznaczonym jako wolny od pracy np. w zamian (...)
5. Organizacja pracy pracowników łączących pracę z urlopem rodzicielskim
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 7 kwietnia 2016 r. udostępniło naszemu Wydawnictwu stanowisko w sprawie organizacji pracy pracowników łączących pracę z urlopem rodzicielskim. Czytamy w nim, że: "W przypadku łączenia korzystania z urlopu (...)
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.Czas-Pracy.pl » |
Więcej w zasobach płatnych
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
15.09.2025 (poniedziałek)
22.09.2025 (poniedziałek)
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
Przydatne linki
| ||||||||||||
|
||||||||||||